De Duitse supermarkt Penny is begonnen met een interessant experiment: het afficheert sinds begin deze maand de echte prijs van voedingsproducten, inclusief milieu- en klimaatkosten, naast die van de verkoopprijs. Op die manier moet vlees 188% duurder zijn, appels 12% en kaas 88%. Pierre-Alexandre Billiet, CEO van Gondola, over waarom voeding in de toekomst duurder wordt.
"Het is een publiek geheim dat de echte prijs van voedingsproducten veel hoger ligt dan degene die consumenten ervoor betalen", zegt Pierre-Alexander Billiet. "Alleen durfde daar tot nu toe amper iemand over communiceren. Vraag is: hoe komt het dat voeding in hemelsnaam zo goedkoop is geworden? Door de industrialisatie is het individuele engagement van een landbouwer vervangen door een engagement van bedrijven of coöperatieven die de rol van de boer overnemen. Zij werken met een gemiddelde kwaliteit. Er gebeurt een nivellering naar beneden, de drijfveer is niet langer om producten van topkwaliteit te leveren. Dat wordt in de hand gewerkt door het feit dat de consument niet wil betalen voor die extra inspanning. Hij is tevreden met lage prijzen voor producten waarvan hij meestal de ingrediënten niet kent."
Nooit meer lage prijzen
"Lage voedingsprijzen hebben een enorm voordeel gehad: ze hebben het gros van de Europese bevolking van voeding voorzien. Het nadeel is dat eens de consument vertrouwd was met die lage prijzen, hij die koopkracht voor andere dingen is gaan gebruiken, zoals reizen. Een terugkeer naar hogere prijzen en meer kwaliteit ligt om die reden heel moeilijk. Alleen een belangrijke shift kan die veranderen en die vindt vandaag plaats. Ten eerste is er de recente aankondiging van de Europese commissie die de CO2-uitstoot met meer dan de helft wil laten dalen in 10 jaar. Goedkope voeding is bij uitstek voeding die de helft van de wereldbol rondreist alvorens ze in onze supermarkt terechtkomt. Met striktere CO2-maatregelen zal een groot deel van die voeding duurder worden."
De prijs van ongezonde voeding
"Ten tweede zorgt de huidige crisis voor een shift van de koopkracht. Mensen zijn er zich van bewust geworden dat kwalitatieve voeding geld kost en dat we die kwalitatieve voeding in België produceren. Ten derde zijn er de collectieve kosten: de eerste doodsoorzaak in Europa zijn hart- en vaatziektes, vaak gecorreleerd aan ongezonde voeding. Maar de gevolgen van individueel ongezond eten worden niet door de ongezond etende consument betaald, maar door de gemeenschap, door de ziekenkas. Binnen de nieuwe hervormingen staat er druk op de federeale begroting, waardoor de kans groot is dat men individueel eetgedrag verantwoordelijk gaat maken om de kosten van de ziekenkas en dergelijke te beperken.Tot slot is er de recente Europese budgettering: landbouw zal minder worden gesubsidieerd, waardoor de kosten van voeding mogelijks zullen stijgen. Boeren zullen het met minder subsidies moeten doen, en zullen niet anders kunnen dan een deel van hun kosten in de consumentenprijzen verwerken."