De vrees leeft dat er problemen zullen zijn bij de bevoorrading van winkels en supermarkten in de komende eindejaarperiode. “Lege rekken zijn niet uit te sluiten.”

Supermarkten en retailers dreigen in de komende eindejaarperiode met zware bevoorradingsproblemen te maken te krijgen. Lode Verkinderen, directeur van Transport en Logistiek Vlaanderen: “We zitten met een tekort aan zo’n 5.000 vrachtwagenchauffeurs. In de eindejaarperiode is dat tekort nijpend.” Philippe Degraef van transportfederatie Febetra: “We zitten gelukkig niet in Britse toestanden, waar winkels lege rekken hebben en tankstations niet bevoorraad raken, maar er is wel een probleem.”

Het tekort aan vrachtwagenchauffeurs is niet nieuw. Hoe komt het dat het probleem zich nu zo acuut stelt?

Lode Verkinderen: Heel simpel: de economie is aan het opveren na de coronacrisis, waardoor de vraag naar transport stijgt. Voor elk procent economische groei is er 1,4% à 1,6% groei voor de transportsector. Op dit moment is het personeel er niet om dat op te vangen. We hadden in de voorbije decennia Oost-Europese vrachtwagenchauffeurs die de gestage groei telkens konden opvangen, maar die bron is ook aan het opdrogen. Zeker nu Europa het Mobility Package ingevoerd heeft. Eén van de regels is dat Oost-Europese chauffeurs om de vijf weken naar huis moeten. Niet alleen zijzelf, maar ook hun vrachtwagen. Dat gaat pas vanaf februari in, maar de impact is er nu al.

Philippe Degraef: De Belgische vrachtwagenchauffeurs zijn ook niet van de jongste. 42% van hen is vijftig jaar of ouder. Er zijn veel mensen die uitstromen wegens pensioen, terwijl er niet genoeg instroom is om dat te compenseren.

Welke impact heeft het tekort?

Lode Verkinderen: Transportondernemers rationaliseren. De klanten bij wie ze de minste marge hebben, zullen al eerste te horen krijgen dat ze niet langer bepaalde opdrachten voor hen kunnen doen. 

Denkt u daarbij aan de retailsector?

Lode Verkinderen: Ja, dat is één van de sectoren die risico loopt. Kijk, chauffeurs worden in sommige sectoren beschouwd als een noodzakelijk kwaad. Je hebt chauffeurs die geen toegang krijgen tot de toiletten als ze erom vragen. Dat is een gebrek aan respect. Ik hoop dat deze crisis door iedereen aangegrepen wordt om te kijken hoe het beter kan.

Wat zal de impact zijn tijdens het eindejaar?

Lode Verkinderen: Er is traditioneel een piek in de maand december, gevolgd door een dip in januari en de maanden erna. Ik wil niet aan doemdenken doen, maar het is zeker dat bepaalde handelsstromen zullen stilvallen. De chauffeurs kunnen die pieken niet opvangen: we zitten met regels over hoeveel ze kunnen en mogen doen. Ik kan niet uitsluiten dat er daardoor winkels zijn die moeilijker bevoorraad worden.

Philippe Degraef: We zitten zeker niet in Britse toestanden, maar er is wel een probleem. Iedereen zal zijn uiterste best doen om lege rekken te vermijden. Het is duidelijk dat de machtsverhoudingen in de sector veranderen.

Lode Verkinderen: Jarenlang was het de klant die de prijs bepaalde in de transportsector. Dat is de wereld op zijn kop. Stel dat je bij de bakker gaat en je bestelt drie broden, waarna je zegt: ‘ok, ik geef je daar nu 1 euro voor’. De bakker zou je vriendelijk de deur wijzen. Dat was zo in de transportsector, maar dat zal nu voor een langere periode veranderen. 

De prijzen in de winkels zullen onvermijdelijk stijgen?

Lode Verkinderen: Ja. De retailsector heeft sowieso al geen grote marges. Het is geen rocket science om te concluderen dat de prijzen omhoog zullen gaan. De loonkosten in de transportsector gaan omhoog, je hebt de inflatie, duurdere benzineprijzen. Transporteurs rekenen dat door. 

Philippe Degraef: Uiteindelijk zal de consument moeten betalen, dat is onvermijdelijk.