Met deze slogan lanceert Fair trade Belgium zijn nieuwe campagne voor de Week van de Fairtrade die loopt van 3 tot 13 oktober. Want vandaag leven de meeste families van cacaoproducenten van minder dan 67 eurocent per dag en per persoon.

Ondanks alle inspanningen van de industrie en andere spelers in de sector om cacao duurzamer te maken, heeft de vooruitgang in productiviteit geleden onder de dalende prijzen, waardoor de nettowinst voor de producenten beperkt bleef. “Als gevolg hiervan blijft de meerderheid van de cacaotelers in extreme armoede leven, en die omstandigheden werkt de opkomst van kinderarbeid en ontbossing nog meer in de hand”, verduidelijkt Fairtrade.

67 cent

De situatie is vooral zorgwekkend in Ivoorkust en Ghana, twee landen die samen meer dan 60% van alle cacao produceren die beschikbaar is op de wereldmarkt. Hun cacao mag dan wel heel begeerd zijn, maar paradoxaal genoeg leeft de meerderheid van deze boerenfamilies met minder dan 0,67 eurocent per dag en per persoon.  Dat bedrag komt trouwens overeen met de extreme armoedegrens die gedefinieerd werd door de Wereldbank voor Ivoorkust. Fairtrade benadrukt bovendien dat meer dan 2 miljoen kinderen op cacaoplantages werken en dat de ontbossing in West-Afrika zich aan een razendsnel tempo verderzet. Op 20 jaar tijd verloor Ivoorkust 85% van haar bossen, waarvan 30% door cacaoproductie. Voor Ghana geldt dezelfde tendens.

Met deze campagne wil Fairtrade mensen dan ook aanzetten om over te gaan tot actie. Want een Belgische kapper mag dan wel nog geen vier minuten hoeven te werken om 67 cent te verdienen, toch moeten cacaoproducenten in West-Afrika daar een heel dag voor afzien. Fairtrade komt dan ook met een duidelijke boodschap: iedereen kan op zijn niveau optreden om producenten uit de armoedeval te helpen.

Leefbaar inkomen

Minister van Ontwikkelingssamenwerking Alexander De Croo startte afgelopen juni met ronde tafelgesprekken over duurzame cacao in België. Dit is de uitgelezen kans voor de sector, op voorwaarde dat het taboe over de cacaoprijs doorbroken wordt. Want in een duurzame sector zouden producenten aan de andere kant van de productieketen een leefbaar inkomen moeten verdienen. De vraag is: zijn we bereid daar de prijs voor te betalen?

De uitdaging is gigantisch: “Onze studies tonen aan dat een holistische aanpak nodig is als we producenten willen helpen om hun inkomen te verbeteren, hun productiveit te verhogen, hun kosten te beheersen en soms zelfs om hun productie te diversifiëren” stelt Nicolas Lambert, directeur van Fairtrade Belgium. “Maar ze wijzen ook aan dat het een illusie is om een leefbaar inkomen te willen garanderen zonder betere prijzen te betalen. We moeten het onderwerp van de prijs op tafel durven leggen, en we betreuren het dat dit een taboe is voor veel actoren uit de sector. Een wereldwijde mobilisatie is onontbeerlijk, niet alleen van spelers uit eerlijke handel, maar ook van industrie en overheden, zowel in consumerende markten als producerende landen.”

Belgische consument steeds meer gemobiliseerd

Voor bijna alle actoren uit de industrie die inzetten op Fairtrade, werd er een algemene groei in volume opgetekend. Nochtans blijft de progressiemarge enorm: vandaag halen producten op basis van Fairtrade cacao amper 1% marktaandeel in België.

“Als eerlijke handel echt een verschil wil kunnen maken in het leven van cacaoproducenten, dan moet er een versnelling hoger geschakeld worden. En dan moet de vraag sterk gestimuleerd worden, door het bewustzijn bij het brede publiek te vergroten. Dit is belangrijk omdat de Fairtrade-producenten vandaag slechts een klein deel van hun productie onder Fairtrade-voorwaarden kunnen verkopen. De rest moet worden verkocht onder conventionele omstandigheden, dus zonder garantie van de minimumprijs en zonder de extra premie die Fairtrade bieden. Een sterke mobilisatie van consumenten, merken en retailers is dus essentieel”, verklaart Fairtrade.

Actie op elk niveau

Voor Fairtrade is het belangrijk dat iedereen - bedrijven, consumenten en overheidsinstanties - meehelpen op hun eigen manier:

  • Fairtrade verbindt zich ertoe om de steun aan de producenten te versterken en om de minimumprijs van Fairtrade gecertificeerde cacao te herzien, om zo een belangrijke stap te zetten richting een leefbaar inkomen.
  • Bedrijven moeten een strategie ontwikkelen die het respecteren van de rechten van mens en milieu garandeert, en dit in de volledige productieketen.
  • Overheidsinstanties kunnen eerlijke handel opnemen als voorwaarde voor duurzame ontwikkeling bij openbare aanbestedingen, en de markttoegang voor Fairtrade gecertificeerde producenten vergemakkelijken.
  • Consumenten kunnen kiezen voor eerlijke handel, en eisen dat merken hun engagement helemaal waarmaken door de kwestie van de prijs te integreren in hun actieplan voor duurzame ontwikkeling.

Foto: © Fairtrade Belgium / Marie-Amélie Ormières