Het afgelopen jaar ontving de FOD Economie 1.881 meldingen van bedrijven die niet voldeden aan de verplichting om minstens één elektronisch betaalsysteem aan te bieden, zo maakte het ministerie maandag bekend.

Sinds 1 juli 2022 moeten alle bedrijven hun particuliere klanten minstens één elektronisch betaalsysteem kunnen aanbieden. Na bijna een jaar toepassing heeft de FOD Economie een eerste evaluatie van deze verplichting opgesteld. In totaal ontving het ministerie 1.881 meldingen van consumenten over niet-naleving van de maatregel, zo liet het maandag in een persbericht weten. De FOD ontving 1.347 meldingen in 2022 en 534 meldingen in 2023. Vorig jaar richtte de administratie zich nog op sensibilisering, met controles die enkel op basis van meldingen werden uitgevoerd en meestal resulteerden in een eenvoudige waarschuwing. Het resultaat: 998 controles en 316 vastgestelde overtredingen. Sinds 1 januari zijn de controles van de Economische Inspectie van de FOD Economie echter ook proactief. Tot op heden werden 2.105 controles uitgevoerd, met 103 overtredingen als resultaat. "Er zijn veel alternatieven en bedrijven zijn vrij om te kiezen". De administratie maakte ook van deze mededeling gebruik om bedrijven eraan te herinneren dat alle elektronische oplossingen in aanmerking kunnen worden genomen. "Handelaren associëren elektronische betaalsystemen vaak met dure systemen zoals betaalterminals. Maar het is veel breder dan dat", zegt Etienne Mignolet, woordvoerder van de FOD Economie. "Er zijn veel alternatieven en bedrijven zijn vrij om te kiezen wat hen het meest geschikt lijkt, afhankelijk van hun economische realiteit en de specifieke kenmerken van hun klanten. Een kleinhandelaar kan bijvoorbeeld aan de kassa een bankrekeningnummer tonen waarop klanten kunnen betalen, of zich beperken tot de mogelijkheid om te betalen via een bankapplicatie met een QR-code." De FOD wijst er ook op dat het verboden is om extra kosten aan te rekenen aan klanten voor elektronische betalingen, of om ze te weigeren ongeacht het bedrag, hoewel een bedrijf kan kiezen voor verschillende elektronische betaalmethoden afhankelijk van het te betalen bedrag.

Hoe zit het met contant geld?

Tot slot benadrukt de FOD Economie dat ook contante betalingen niet kunnen worden geweigerd door een handelaar, behalve in bepaalde uitzonderlijke gevallen. Unizo, die vaststelt dat op basis van cijfers van het ministerie het aantal winkeliers dat contant geld weigert toeneemt, is het hier niet mee eens en stelt dat de Europese wetgeving enkel toelaat om elektronische betaalmiddelen aan te bieden.  De Vlaamse werkgeversorganisatie wil daarom dat dit duidelijk wordt vastgelegd in de Belgische wetgeving. "Het is niet verboden om contant geld te weigeren", zegt Danny van Assche, hoofd van Unizo. "De winkelier en de consument kunnen volgens de huidige Europese regels perfect afspreken om niet cash te betalen. Voorwaarde is wel dat de winkelier dit duidelijk kenbaar maakt zodat de consument dit weet voordat hij moet betalen. Dit is ook wat de vorige minister van Economie heeft bevestigd". De uitvoerende macht wijst in het bijzonder op het feit dat bij overheidsdiensten alleen elektronische betalingen mogelijk zijn. "Wat mogelijk is bij de overheid, moet ook mogelijk zijn bij de detailhandel", vindt hij.