Partner content Maaltijd- en ecocheques als hefboom voor koopkracht en duurzame transitie

In het debat rond de extralegale voordelen klinkt de roep om vereenvoudiging steeds luider. De waarde van maaltijdcheques stijgt naar 12 euro – een noodzakelijke correctie op jarenlange inflatie. Tegelijk groeit de druk om ook ecocheques te vereenvoudigen. “Maar vereenvoudiging mag geen synoniem worden voor afbraak”, zegt Ben Broeckx, managing director van Pluxee. “Hervormingen moeten doordacht zijn, gebaseerd op data en grondige impactanalyses.”

Van 8 naar 12 euro: geen luxe, maar een noodzakelijke correctie

“Voor heel veel handelaars zijn maaltijdcheques geen detail, maar een essentieel onderdeel van hun omzet”, legt Broeckx uit. “Voor één op de drie handelaars vertegenwoordigen maaltijdcheques zowat 10% van de omzet.”

In het nieuwe regeerakkoord staat het engagement om de waarde van de maaltijdcheques naar 10 euro en uiteindelijk 12 euro te verhogen. Hoognodig, als je weet dat de waarde van de maaltijdcheque sinds 2016 onveranderd op 8 euro bleef. Over diezelfde periode zijn de voedselprijzen met meer dan 39% gestegen.

“Uiteraard juichen we die maatregel toe, maar we moeten eerlijk zijn: die 12 euro is geen groot cadeau, het is een broodnodige correctie op jarenlange inflatie”, aldus Broeckx. “Pluxee is marktleider en specialist in dit domein. Uit een onderzoek onder onze gebruikers blijkt dat ze bijna unaniem vinden dat deze verhoging dringend noodzakelijk is.”

Volgens een studie van Roland Berger zou de verhoging leiden tot een aanzienlijke koopkrachtstijging bij de gebruikers. 

“Om dat in parameters om te zetten die de regering allicht graag hoort: dat betekent een extra omzet van 220 miljoen euro in de Belgische voedings- en horecasector, en bijna 10.000 extra jobs. De overheidsinkomsten zouden met 47% stijgen – bijna 700 miljoen euro – dankzij het multiplicatoreffect van lokaal bestede cheques”, argumenteert Broeckx.

Hoewel Pluxee de roep om vereenvoudiging van het chequesysteem begrijpt, waarschuwt de marktleider voor het juridisch risico in het uitbreiden van het bestedingsdoel van maaltijdcheques naar niet-voedingsproducten. De huidige vrijstelling van sociale zekerheidsbijdragen is immers gekoppeld aan een strikt gebruik: maaltijdcheques mogen uitsluitend worden besteed aan voeding. Zodra die voorwaarde wordt losgelaten, dreigt herkwalificatie als loon

Die herkwalificatie zou verregaande gevolgen hebben. Het voordeel zou dan onderworpen worden aan gewone sociale bijdragen, wat leidt tot een hogere loonkost voor werkgevers en een lager nettovoordeel voor werknemers. Daarmee zou het hele systeem zijn efficiëntie verliezen. Zowel het Grondwettelijk Hof als de Raad van State hebben eerder al gewaarschuwd voor deze juridische valkuil.

Bovendien zorgt een vermenging van bestedingsdoeleinden – voeding versus niet-voedingsproducten – voor verwarring tussen verschillende chequesystemen. Dat maakt het niet alleen moeilijker om de juridische afbakening te behouden, maar bemoeilijkt ook de controle en handhaving door inspectiediensten. De grens tussen wat wel en niet toegelaten is, vervaagt, en dat ondermijnt het vertrouwen in het systeem.

Ecocheques: duurzaam, doelgericht en economisch relevant

Ook ecocheques zijn een belangrijke schakel, zowel in het verloningspakket, als in de transitie naar een duurzame economie. Ecocheques zijn goed voor een jaarlijkse besteding van 250 miljoen euro bij Belgische handelaars die duurzame producten aanbieden. Voor duurzame speciaalzaken kunnen ze tot 40% van de omzet vertegenwoordigen.