Boodschappen online bestellen wordt steeds populairder in Nederland. Het plafond is zeker nog niet bereikt. Maar omdat de kosten van de thuisbezorging hoog blijven, zullen ook de prijzen in de fysieke winkels stijgen, zegt Jan-Willem Grievink van het Foodservice Instituut.

Zoals eerder gemeld is het online boodschappen doen de afgelopen jaren fors gegroeid. Bijna 3 miljoen Nederlanders bestelden het afgelopen jaar bij een online supermarkt. Dat is meer dan één op vijf ofwel bijna een verdubbeling tegenover 2016. Maar liefst 1,3 miljoen Nederlanders koopt nu wekelijks bij een online supermarkt. Deze groeiende populariteit noopt de supermarkten tot investeringen in het distributieapparaat. 

Zo kondigde Albert Heijn zopas aan dat het twee nieuwe 'Home Shop Centers' voor thuisbezorging gaat openen. Ze komen in Bleiswijk (bij Rotterdam) en Oosterhout (bij Nijmegen). Ze vullen een groeiend netwerk aan, dat nu al bestaat uit distributiecentra voor thuisbezorging in Amsterdam, Almere, Eindhoven, Rotterdam en Utrecht.

Ook Picnic (een pure player) investeert fors in distributie. De online supermarkt haalde onlangs maar liefst 250 miljoen euro op bij investeerders en ABN Amro om in Utrecht een distributiecentrum van 42.000 m² te bouwen. De installatie zal grotendeels gerobotiseerd worden. Zo zal onder meer het sorteren en inpakken volledig geautomatiseerd gebeuren. Toch zullen er nog zo’n 1.000 mensen tewerkgesteld worden.

Niemand verdient er geld mee

Hoewel nu één Nederlander op vijf regelmatig online boodschappen doet, is de waarde ervan nog maar 4 à 5% van het totaal aantal boodschappen. Volgens een recent rapport van het Foodservice Instituut zal de groei van het bezorgen van boodschappen nog een tijdje doorgaan. Maar tot op dit moment is er nog geen enkel bedrijf dat er geld mee verdient. “Uiteindelijk gaat dat een keer vastlopen, ook al verdienen online verkopers wat terug met het verkopen van de data en testresultaten van innovaties. De consument zou moeten gaan betalen voor de kosten, maar dat durft niemand aan. Daarom vermoeden we dat er voor online boodschappen een soort natuurlijke grens komt te liggen bij 9 tot 10% marktaandeel in 2030”, stelt het rapport.

Volgens Willem Grievink, een expert van dat instituut, zal het zeer moeilijk zijn om bezorging van online boodschappen winstgevend te maken. “Bij producten met hogere marges, zoals bij non-food, is het al lastig om winst te maken. Bij boodschappen zijn de marges lager en is het dus nog moeilijker om geld te winnen”, stelt hij.

Meer robots

De hoge kost van de online boodschappen ligt niet alleen in de last mile, maar ook en misschien vooral in het samenstellen van de bestellingen in het distributiecentrum. In een bakstenen winkel halen de klanten zelf de producten uit de rekken, maar in een magazijnen moet men daar mensen voor betalen. Tenzij men, zoals Ocado in Groot-Brittannië, inzet op een verregaande robotisering.

Volgens kenners kan men dankzij de robots breakeven draaien of zelfs een heel kleine winst maken.

Hogere prijzen

Volgens Grievink worden de verliezen bij online bestellingen nu nog goed gemaakt door aankopen van klanten in bakstenen winkels. “Maar als het marktaandeel van online stijgt, dan zal uiteindelijk het bezorgen ook winstgevend moeten worden”, zegt hij aan RTLZ. “De kosten die in rekening worden gebracht voor leveringen zullen dan omhoog moeten”.

 “Een andere mogelijkheid is dat de prijzen omhoog zullen gaan. Vermits de prijzen voor online en in fysieke winkels meestal gelijk zijn, zullen ze ook in fysieke winkels stijgen”, stelt hij. Hij verwacht een langzame prijsverhoging met 5 à 10 % tussen 2025 en 2030. 

Ander verdienmodel 

Aan RTLZ zegt Grievink dat het verdienmodel van Albert Heijn en Jumbo sowieso zal moeten veranderen. Dat proces zal in de hand gewerkt worden door de komst van Amazon. Hij insinueert zelfs dat Picnic eventueel overgenomen zal worden door de Amerikaanse gigant.