Volgens de Britse NGO Earthsight gebruiken de twee fast-fashion giganten Inditex (Zara, Pull&Bear, etc.) en H&M katoen uit de Cerrado in hun kleding. Ze dragen daarmee de facto bij aan ontbossing en andere illegale activiteiten in dit uitgestrekte savannegebied in Brazilië, zo stelt de milieuorganisatie aan de kaak.

Na meer dan een jaar onderzoek heeft Earthsight een verband gelegd tussen de kleding en huishoudelijke artikelen die worden verkocht door H&M en Zara en "grootschalige illegale ontbossing, landroof, geweld en corruptie" in de Cerrado-regio in Brazilië, waar de katoenproductie voor de export blijft groeien, legt de Britse NGO uit in een persbericht dat donderdag is gepubliceerd. Om tot deze conclusies te komen, analyseerde de organisatie satellietbeelden, gerechtelijke uitspraken en scheepsregisters en infiltreerde ze op internationale handelsbeurzen om de reis te traceren van bijna een miljoen ton katoen bestemd voor kledingfabrikanten in Azië, die op hun beurt de twee grootste moderetailers ter wereld bevoorraden.

De Cerrado opgeofferd om de Amazone te sparen

Het rapport, getiteld "Fashion Crimes: European fashion giants linked to Brazil's dirty cotton", richt zich specifiek op twee van de grootste agro-industriële bedrijven van Brazilië: SLC Agrícola en de Horita Group. "Deze industriële boerderijen zijn eigendom van enkele van de rijkste families van Brazilië en behoren tot de grootste katoenproducenten van het land. Ze hebben een lange geschiedenis van gerechtelijke bevelen, corruptie-uitspraken en miljoenen dollars aan boetes in verband met het kappen van ongeveer 100.000 hectare natuurgebied in de Cerrado." Volgens Earthsight is meer dan de helft van dit gebied, dat meer dan een vijfde van de oppervlakte van Brazilië beslaat en 5% van alle diersoorten ter wereld herbergt, gekapt voor grootschalige landbouw, voornamelijk in de afgelopen decennia. Nog zorgwekkender is dat de ontbossing vorig jaar naar schatting met nog eens 43% is toegenomen. "Bijna al deze ontbossing is illegaal en wordt uitgevoerd door een handvol mega-landgoederen die slechts één procent van alle landelijke eigendommen vertegenwoordigen", aldus de NGO, die eraan toevoegt dat de Cerrado volgens ecologen wordt opgeofferd aan industriële landbouw om het Amazonegebied te sparen.

Een katoen dat toch "duurzaam" is...

"We weten allemaal wat soja en rundvlees de Braziliaanse bossen hebben aangedaan, maar de impact van katoen is grotendeels onopgemerkt gebleven", klaagt Sam Lawson, directeur van Earthsight. "Dit gewas, dat de afgelopen decennia zo snel is gegroeid, is echter een ecologische ramp geworden. Als je katoenen kleding, handdoeken of lakens van H&M of Zara hebt, zijn ze misschien bevlekt door de plundering van de Cerrado. Deze bedrijven praten over goede praktijken, sociale verantwoordelijkheid en certificeringssystemen, ze beweren te investeren in traceerbaarheid en duurzaamheid, maar dit alles lijkt nu net zo vals als de arrangementen in hun etalages". Want, zoals de Britse NGO opmerkt, is dit "vuile katoen uit Brazilië" gecertificeerd als "duurzaam" door de non-profitorganisatie Better Cotton (BC), 's werelds bekendste certificeringssysteem voor duurzaam katoen. "Inditex bekritiseerde BC deze week in een brief aan de pers. De brief suggereert dat Inditex zwaar vertrouwt op BC om haar toeleveringsketens te controleren, ondanks het feit dat BC al lange tijd wordt beschuldigd van greenwashing, misleiding en het niet verdedigen van mensenrechten. BC en andere dergelijke systemen lijken nuttige zondebokken om kritiek af te wenden van industrieën die handelen in goedkope grondstoffen", concludeert Earthsight.