De volumegroei in de logistiek gaat in Nederland vertragen. Dat komt onder andere door de digitalisering van de economie: de opdrachtgevers – zoals de retailsector - gaan meer zelf kunnen doen, waardoor zij hun logistiek in mindere mate gaan uitbesteden. Dat doen veel online retailers overigens nu al. Logistieke dienstverleners zullen daarop moeten reageren met schaalvergroting en investeringen in onder andere datamining.

Dat is af te leiden uit een rapport van ING in Nederland over de vooruitzichten voor transport en economie dat net is verschenen. Het rapport betrekking tot Nederland, maar de analyse geldt eigenlijk ook voor België en andere Europese landen.

Volgens het vooruitzicht transport en logistiek van ING Economisch Bureau is er nog groei in de transport en de logistiek in Nederland. “Naar verwachting groeit de vraag vanuit opdrachtgevers in 2016 en 2017 met gemiddeld 1,8%. Toch is het beeld niet onverdeeld positief,” stelt Rico Luman, sectoreconoom Transport en Logistiek bij ING. “De gouden jaren in de sterker groeiende logistieke dienstverlening voorbij. Dit beperkt het potentieel voor de toekomst”.

Volgens het rapport zal de opbloeiende Nederlandse economie voor het wegtransport in Nederland ten goede. Het internationaal vervoer zal ‘minder royaal’ evolueren omdat de internationale handel verzwakt en de Nederlandse exportgroei meer uit diensten komt.

Handel groeit minder snel

Luman stelt dat de groei in de logistieke sector de afgelopen jaren niet alleen te danken was aan de sterke handel, maar ook aan de uitbesteding van de logistiek door het bedrijfsleven. “Logistieke dienstverleners groeiden de afgelopen vijftien jaar met gemiddeld jaarlijks 3% twee keer zo snel als gemiddeld, maar door de minder snel groeiende handel en minder uitbesteding is dat nu voorbij”.

Minder uitbesteden

Volgens het ING-rapport zal vooral de digitalisering van de economie voor uitdagingen zorgen. Ze verandert productketens ingrijpend en zorgt ervoor dat opdrachtgevers meer zelf kunnen, waardoor ze hun logistiek minder zullen uitbesteden. “In de retail verdwijnen oude spelers (zoals V&D) en hebben nieuwe online-spelers (zoals Zalando, Bol.com en Coolblue) een groeiende invloed,” aldus Luman, die stelt dat online spelers hun logistiek nu al minder uitbesteden. “Logistiek is zelfs een cruciaal onderdeel van online retailers,” stelt hij.

Data en business intelligence

Een andere factor die in deze evolutie meespeelt is het feit dat voor retailers en andere handelsbedrijven, ‘data analytics’ en ‘business intelligence’ cruciaal worden. Veel van die data, waardoor de marktkennis verbeterd wordt, is echter afkomstig van de logistieke stromen. Door ze weer in te sourcen, groeit de controle op de datastromen.

Dit betekent nog niet dat de logistieke bedrijven uitgeteld zijn. “Ze zullen moeten investeren om in de digitale wereld het verschil te kunnen maken. Het gaat dan om moderne geautomatiseerde en steeds grotere warehouses en om investeringen in ICT, analysekwaliteit en de bijbehorende menskracht”.

Schaalvergroting

Met andere woorden hebben de logistieke bedrijven nog kans indien zij de retailers de data en informatie bezorgen die ze nodig hebben. Om deze uitdaging aan te gaan, zal schaalgrootte steeds belangrijker worden, o.a. om de nodige investeringen in business intelligence en fysieke automatisering te kunnen doen.

Volgens het rapport is dit consolidatieproces al ingezet. “De omzet van de top 10 grootste bedrijven op de Nederlandse markt is tussen 2008 en 2016 gegroeid van 50 miljard euro naar 100 miljard (volgens de ‘Top 100 logistieke dienstverleners’ van Logistiek.nl). Volgens Luman zal naar verwachting de schaalvergroting in de logistieke dienstverlening zich dan ook verderzetten. Dit maakt de uitdaging voor middelgrote spelers groter.

Overigens is deze evolutie naar schaalvergroting ook in België waar te nemen, zij het met enige vertraging. In de sector van de FMCG – en vooral in die van de ‘food logistics’ – zijn er het afgelopen jaar meerdere overnames geweest. Verwacht wordt dat deze trend zich versneld zal doorzetten.