Geen btw meer voor handelaars die onverkochte stuks wegschenken aan goede doelen

Hoewel de zomersolden volgens Comeos met een positieve noot eindigden, is het Neutraal Syndicaat voor zelfstandigen een stuk kritischer en benadrukt het dat veel handelaars met overschotten blijven zitten. Al kunnen ze die voortaan wel gratis wegschenken aan goede doelen zonder nog bijkomend btw te moeten betalen.

In tegenstelling tot Comeos dat vrij optimistisch was over de voorbije soldenmaand, reageert het NSZ een pak terughoudender. “De cijfers halen bijna hetzelfde niveau als vorig jaar met een lichte stijging van 1 procent, terwijl de handelaars op veel betere solden hadden gehoopt”, stelt Christine Mattheeuws van het NSZ. “Ondanks de start op een maandag, verliep de verkoop goed bij het begin. Het valt wel op dat de hitte wel degelijk een negatieve impact heeft gehad op de verkoop. Er zijn nog overschotten, dus kortingen van -60% tot -70% zijn nu niet uitzonderlijk.” Na de soldenperiodes worden de stocks opgeruimd om plaats te maken voor de nieuwe herfst-en wintercollectie. Vaak houden de handelaars de stocks voor nieuwe kortingsdagen of verkopen ze het aan een outletcenter, een tweedehandswinkel of aan een opkoper. Sinds kort is er een bijkomende mogelijkheid.

Positieve reacties op nieuwe wet 

Sinds midden mei 2019 kunnen handelaars hun onverkochte goederen immers schenken aan een goed doel zonder daar bijkomend btw op te moeten betalen. Bijna alle handelaars (97%) onthalen deze nieuwe wet positief. Dat blijkt uit een studie van het NSZ bij 1031 handelaars. Vóór mei 2019 moest een handelaar btw betalen op kledij die hij of zij wegschonk. Het was dus voordeliger om die weg te gooien. 

Een vijfde van de handelaars (20%) zal nu gebruik maken van deze nieuwe wetgeving, vooral voor de oudere collecties. De grote helft (51%) van de handelaars houdt de onverkochte producten op voorraad in de hoop deze tijdens een volgende kortingperiode te kunnen verkopen, met de vermelding dat het om oudere collecties gaat. De rest verkoopt de overschotten aan verkooppunten of kopers die slechts enkele euro’s per kilo betalen. “Dit gebeurt meestal enkel uit noodzaak. De handelaars zijn bijzonder positief over deze nieuwe wet. Ze doen liever een liefdadigheidsinstelling een plezier dan de artikelen weg te gooien”, vervolgt Christine Mattheeuws.

Gedaan met "absurde situatie"

Als een handelaar kledij aankoopt dan betaalt hij btw die hij later via zijn btw-aangifte aftrekt. Als hij vervolgens de kledij verkoopt dan stort hij die btw door. Bij een schenking aan een  liefdadigheidsinstelling kan de handelaar geen btw van de klant doorstorten, terwijl hij wel genoten heeft van een aftrek. Hij moest tot voor kort deze situatie rechtzetten door te doen alsof hij de goederen aan zichzelf had geleverd en diende op die levering, net zoals elke andere consument, de btw te betalen. Daardoor was het beter was om de goederen te vernietigen dan ze weg te schenken. NSZ kaartte deze "absurde situatie" aan bij de bevoegde minister. En met succes, zo blijkt.

De regering geeft voortaan de mogelijkheid om voeding maar ook gebruiksgoederen weg te schenken zonder btw te moeten betalen. Onder ‘gebruiksgoederen’ vallen producten zoals kledij, hygiëneproducten (zeep, shampoo en tandenborstels), basisgeneesmiddelen voor de huisapotheek, producten voor baby's en kleine kinderen (luiers) en school- en kantoorbenodigdheden (van potloden tot schooltassen).

Momenteel doet slechts één vijfde een beroep op deze maatregel. Dat heeft vooral te maken met het feit dat veel handelaars eind mei al contacten hadden genomen om hun stocks kwijt te geraken en de wetgeving werd pas heel recent bekendgemaakt. Uit de bevraging van NSZ blijkt dat na de soldenperiodes van 2020 maar liefst 72 procent van de handelaars gebruik zal maken van de nieuwe wetgeving, vooral voor de opruiming van oudere stocks van vroegere jaren. De handelaars doen er liever een ander een plezier mee dan de stock te vernietigen.