Hoewel er in bijna alle Europese landen economische groei is, daalt het consumentenvertrouwen in heel Europa. Vooral de Brexit maakt mensen pessimistischer over de toekomst. Dat blijkt uit een internationaal consumentenonderzoek van GfK.

Het begin van het derde kwartaal werd gekenmerkt door de Britse beslissing eind juni om de EU te verlaten. In bijna alle Europese landen, en uiteraard vooral in het Verenigd Koninkrijk, daalden daarom het consumentenvertrouwen en zeker de economische verwachtingen, in sommige gevallen zelfs dramatisch. Maar hoewel het consumentenklimaat van de EU28 afnam van 13,1 punten in juni tot 10,0 in juli, had het zich tegen september alweer hersteld tot 12,3 punten toen de discussies over Brexit ingetogener werden. Dat blijkt uit resultaten van het GfK Consumer Climate Europe voor het derde kwartaal van 2016. 

In economische termen evolueert Europa nochtans over het algemeen positief: bijna alle landen rapporteren economische groei, in sommige gevallen zelfs met erg indrukwekkende cijfers. Dit wordt ook duidelijk uit de werkloosheidscijfers. In de meeste landen stijgt immers de werkgelegenheid en daalt de werkloosheid. Maar toch lijken deze positieve ontwikkelingen niet te leiden tot een fundamentele toename van de consumentenverwachtingen wat betreft economie en inkomen. Ook de koopbereidheid is niet altijd evenredig met de algemene economische ontwikkeling in elk land. 

“Andere binnenlandse kwesties lijken momenteel een spelbreker te zijn, terwijl ook algemene psychologische factoren en fundamentele onzekerheid in verband met de aanhoudende oorlog in Syrië, de terreuraanslagen in Frankrijk en Duitsland, de opkomst van rechts-populistische partijen in verkiezingen en polls en de Amerikaanse presidentsverkiezingen die voor de deur staan, een rol spelen,” klinkt het bij GfK.

Belg niet optimistisch

De economische verwachtingen van de Belg stegen met 9,2 punten in het derde kwartaal tot 2,5 punten in september en waren dus opnieuw positief. De Belgische consument is duidelijk van mening dat de economische situatie in de komende maanden aanzienlijk slechter zal zijn dan de huidige economische voorspellingen laten uitschijnen. 

De inkomensverwachting steeg van juni tot september met 2,3 punten, maar blijft in het totaal nog steeds erg laag met -15,3. De consument verwacht duidelijk dat de werkloosheid in de komende maanden zal stijgen.

Maar ondanks hun overweldigend pessimistische kijk op hun economische en persoonlijke financiële ontwikkeling, lijken sommige Belgen momenteel toch bereid te zijn om grote aankopen te doen. Die conclusie trekt GfK omdat hun indicator in september tot 14,2 punten steeg (1,2 punten hoger dan in juni).

 

NBB bevestigt

De indicator van het consumentenvertrouwen van de Nationale Bank van België (NBB) bevestigt de negatieve trend die GfK vaststelt. Volgens de NBB daalde het vertrouwen sterk in september. De indiciator staat nu op -10, het laagste peil dit jaar. “De teruggang houdt ongetwijfeld verband met de reeks van deze maand aangekondigde herstructureringen in de industrie en de financiële sector, die wellicht met aanzienlijk banenverlies gepaard zullen gaan,” zegt de NBB daarover.