YouGov-winterrapport 2024: foodretail weer in de lift

Met zijn panel van 6.000 huishoudens peilt YouGov Shopper Intelligence twee keer per jaar naar de mening van de Belgische shoppers over de foodretailers. Na de onrustige periode van sterke inflatie halen de scores nu weer een gunstiger niveau.

Hoe is dat rapport opgebouwd? YouGov ondervraagt de 6.000 Belgische huishoudens die deel uitmaken van zijn panel twee keer per jaar (in de winter en in de zomer). Hun beoordeling van de winkelketens gebeurt op basis van zeven criteria, die uiteenvallen in drie grote thematische groepen: 'Voordeel' (aantrekkelijke aanbiedingen, lage prijzen), 'Uitstraling' (netheid van de winkel, versafdeling, ruim assortiment, kwaliteit van de producten) en 'Vriendelijkheid van het personeel'. Elk van die zeven criteria weegt even zwaar bij de berekening van de totale score die een retailer toegekend krijgt. De evolutie van elke score wordt berekend in vergelijking met die van twaalf maanden eerder, bij het vorige winter- of het zomerrapport, en die vroegere score krijgt de index 100. Als de nieuwe score hoger ligt dan 100, betekent dat dus een vooruitgang. Een score lager dan 100 wijst op een achteruitgang. 

De scores stijgen weer

Gedurende lange tijd kon dit rapport resultaten leveren die van jaar tot jaar verbeterden, zij het in een traag tempo. Sinds enkele seizoenen werd die gestage trend echter verstoord door ernstige schokken. Zo kon de sector in het winterrapport 2021, in de nasleep van de pandemie, rekenen op uitzonderlijk hoge scores, als beloning omdat de foodretail er ondanks de heel moeilijke context in geslaagd was de dienstverlening en de bevoorrading op peil te houden. In de edities 2022 en 2023, die betrekking hadden op periodes met een heel hoge inflatie, zagen we de waarderingsscores echter zwaar achteruitgaan. De sterke prijsstijgingen waarmee de Belgische consumenten werden geconfronteerd hadden een negatieve weerslag op hun perceptie van de foodretail in ons land. In het winterrapport 2024 wordt die trend nu echter duidelijk omgebogen, al was die ommekeer ook al ingezet in het zomerrapport dat in oktober laatstleden verscheen. Naarmate de inflatie afneemt, gaan de scores weer de hoogte in, al bereiken ze niet meer de hoge toppen van voor de coronaperiode.

De tevredenheidsscore van de ‘gemiddelde retailer’, een abstractie die het gemiddelde weergeeft voor de hele markt, bereikte haar hoogtepunt in de winter van 2021 (8,02) en nam daarna een duik tot 7,79 in 2022 en tot 7,78 in 2023. Deze winter, in 2024, kent die score een spectaculaire stijging tot 7,86. Dat is een sterke opleving, die echter nog niet volstaat om de score van de gemiddelde retailer weer op te tillen tot het niveau van de jaren 2018 tot 2020. Nog een reden tot tevredenheid: de score stijgt voor de drie grote groepen van criteria. De grootste toename zien we bij de criteria die te maken hebben met ‘Voordeel’ (van 7,31 naar 7,46), maar de score stijgt ook voor ‘Uitstraling’ (van 7,93 naar 7,98) en voor ‘Vriendelijkheid’ (van 8,10 naar 8,19).

Hoe scoren de verschillende formats?

De supermarkten blijven stabiel (Totale score: 7,90)

(Betrokken winkelketens: Albert Heijn, Alvo, Bio-Planet, Carrefour Market, Delhaize, Intermarché, Jumbo)

In de totale score behouden de supermarkten hun positie tegenover de gemiddelde retailer. Er is hoogstens een lichte vooruitgang bij ‘Voordeel’ en ‘Vriendelijkheid’.

De discounters zien hun voorsprong slinken (Totale score: 7,88)

(Betrokken winkelketens: Aldi, Colruyt Laagste Prijzen, Lidl)

De lichte voorsprong die de discounters hadden ten opzichte van de gemiddelde retailer is verdwenen. De discounters hebben nog altijd wel de meest flatterende score voor de groep van criteria in verband met ‘Voordeel’, maar zelfs op dat vlak wordt het verschil kleiner.

De hypermarkten verkleinen de kloof (Totale score: 7,78)

(Betrokken winkelketens: Carrefour Hypermarkten, Cora)

Ook deze winter, in 2024, haalt dit format minder gunstige scores dan de gemiddelde retailer, vooral dan met betrekking tot het criterium van de prijzen. Maar we moeten wel vaststellen dat het verschil voor veel criteria kleiner wordt.

Weinig verandering bij de buurtwinkels  (Totale score: 7,67)

(Betrokken winkelketens: Carrefour Express, Delhaize Proxy & Shop & Go, Okay, Spar Retail Partners)

Niets nieuws onder de zon: de buurtwinkels krijgen de laagste scores voor de criteria die te maken hebben met ‘Voordeel’. Dat is logisch: hun roeping is niet om minder duur te zijn. Maar daartegenover staat dat zij, rapport na rapport, wel worden erkend om hun belangrijkste troef, namelijk ‘Vriendelijkheid’. Op dat terrein kunnen zij hun voorsprong zelfs nog vergroten.

De evoluties per criterium en per winkelketen

De koplopers op het vlak van ‘Voordeel’

Welke ketens worden als de beste beschouwd voor het criterium ‘Voordeel’? De drie discounters mogen weer het Belgische podium beklimmen, en dat is vrij logisch. De twee eerste, Colruyt Lage Prijzen en Lidl, verbeteren zelfs hun score van 2023, terwijl Aldi stabiel blijft.

De nationale top 3 - Voordeel

Op het nationale podium staan logischerwijs de discounters, die zich in hun favoriete gebied bevinden.

De regionale top 3 - Voordeel

Voor de retailers die enkel regionaal vertegenwoordigd zijn, ligt Albert Heijn nog altijd op kop, met een score die ook de beste is van de hele markt. Jumbo maakt een grote sprong vooruit in de beoordeling van deze groep van criteria.

De koplopers op het vlak van ‘Uitstraling’

De nationale top 3 - Uitstraling

De regionale top 3 - Uitstraling

De koplopers op het vlak van ‘Vriendelijkheid van het personeel’

De nationale top 3 – Vriendelijkheid van het personeel

Zoals zo vaak zetten de ketens van de Colruyt Group collectief een knappe prestatie neer, waarmee zij de drie treden van het nationale podium veroveren.

De regionale top 3 - Vriendelijkheid van het personeel

Jumbo laat een heel mooie prestatie optekenen, waardoor het ook koploper is bij de sterkste stijgers.

Samenvatting: de perceptie van de ketens in kaart gebracht

Elke editie van het halfjaarrapport van YouGov wordt systematisch afgesloten met een grafiek die elke retailer een plaats geeft op basis van twee assen. De verticale as heeft betrekking op het criterium ‘Voordeel’: hoe hoger in de tabel een winkelketen staat, hoe gunstiger haar score. De horizontale as heeft betrekking op ‘Uitstraling’: hoe verder naar rechts een keten staat, hoe meer zij positief wordt beoordeeld voor die groep van criteria.

Hieronder vindt u de kaart die het winterrapport 2024 afsluit. 

De YouGov-awards

Telkens wanneer het halfjaarlijkse rapport van YouGov verschijnt, worden ook ‘awards’ uitgereikt voor de winkelketens met de beste algemene nationale en regionale score, en ook voor de sterkste stijgers.

‘Top national retailer’

Hierbij is rekening gehouden met de totale scores van alle nationale winkelketens.

*na afronding

‘Top regionale retailer’

Deze top wordt opgesteld op basis van de totale scores van alle regionale winkelketens.

‘Most growing’: de sterkste stijgers

Welke van de nationale of regionale ketens zag haar totale score het sterkst stijgen sinds vorige winter?