Donderdagavond was het weer tijd voor de befaamde 'Economic Expectations'-avond van Gondola Society, het moment waarop 4 economische experten vooruitblikken op 2024. Gondola bundelde de belangrijkste inzichten.

De afgelopen jaren waren op z’n zachts gezegd turbulent te noemen (corona, inflatie, oorlog in Oekraïne …). Maar wat heeft 2024 voor ons in petto? Dat is de vraag die de vier experts, uitgenodigd door Gondola voor het evenement ‘Economic Expectations’, probeerden te beantwoorden. "De Belgische economie is tot nu toe zeer veerkrachtig gebleken, meer dan die van de eurozone", steekt Raïsa Basselier, econoom bij de Nationale Bank van België (NBB), van wal. "De komende jaren zou de bbp-groei relatief stabiel moeten blijven, rond de 1,3%, terwijl de binnenlandse vraag zou moeten afzwakken en de netto-export iets minder negatief zou moeten worden. Bovendien zou deze stabiele bbp-groei gepaard gaan met een gestage banengroei in de periode 2024-2026 en een werkloosheidsgraad die op een historisch laag niveau zou moeten blijven.” Tot slot merkte de NBB-experte ook op dat, meer specifiek in de retailsector, het koopgedrag van vóór de pandemie "bijna" was teruggekeerd.

"Druk op volumes zal aanhouden in 2024”

Tom Penninckx, client business partner bij NielsenIQ, wees er van zijn kant op dat de prijsstijgingen in de FMCG-categorie in België de afgelopen twee jaar even sterk waren als in de negen jaar daarvoor. De prijsstijgingen waren zeer sterk voor veel basisproducten zoals kaas, melk, bakkerijproducten, enzovoort. Al bleef, in deze gevallen, de impact op de volumes beperkt, klinkt het. "De absolute prioriteit is dus om de verandering in het consumentengedrag te begrijpen. In een dergelijke context zullen consumenten de categorieën die ze niet nodig hebben beperken, maar zullen ze basisproducten blijven kopen." Tom Penninckx wees er ook op dat 2023 een recordjaar was voor huismerken. "Na het grootste verlies van marktaandeel door corona, was de stijging van het aandeel van private label in de afgelopen twee jaar het hoogst in de afgelopen twee decennia. De groei van het marktaandeel van private label en de prijzen vertraagde echter in het laatste kwartaal. Aangezien prijsstijgingen in de toekomst naar verwachting beperkter zullen zijn, kunnen we ook verwachten dat huismerken zullen stagneren. Een scherpe daling is echter onwaarschijnlijk zonder een nieuwe impuls vanuit de binnenlandse economie, aangezien er nieuwe gewoonten zijn gecreëerd ten gunste van private labels.” Tot slot wees de NielsenIQ-expert er ook op dat de groei van online FMCG-producten zal aanhouden. Het aantal nieuwe consumenten op dit kanaal is in de 5 belangrijkste EU-landen in 2023 gestegen met 30%. Tom Penninckx: “De druk op de volumes zal in 2024 aanhouden door de focus op de prijs, wat ervoor zorgt dat consumenten enkel het essentiële zullen kopen, verspilling vermijden, enzovoort. Aan de andere kant zullen weersomstandigheden en sportevenementen een licht tegengesteld effect hebben."

Winnaars en verliezers

Terwijl Tom Simonts, senior financial economist bij KBC, zich vooral richtte op financiële thema's, waarbij hij achtereenvolgens inging op het rentebeleid van de nationale banken, de kwestie van de overheidsschuld en de risico's die wegen op de wereldhandel (spanningen in de Rode Zee, het opdrogen van het Gatún-meer in Panama, enzovoort), keerde Davy Van Raemdonck, director consumer panel services België & Nederland bij CPS GfK, terug naar meer consumentgerichte onderwerpen. Na kort te zijn ingegaan op de recente overname van CPS GfK door de Britse enquête-expert YouGov, benadrukte hij dat economische en budgettaire bekommernissen in België op de voorgrond blijven. "Als de prijsstijgingen aanhouden, zullen de belangrijkste strategieën van de Belgen zijn om minder en in promo te kopen, en over te schakelen op goedkopere producten”, zei hij. Dit leidt tot een ander interessant punt dat Davy Van Raemdonck donderdagavond naar voren bracht: "Marktleiders verliezen niet alleen terrein aan private label, maar ook aan andere merken, terwijl de uitdagers op de markt profiteren ten koste van andere merken." Welke impact heeft dit op de verkoopkanalen voor FMCG-producten? "Discounters, buurtwinkels, low-end retail en winkels in het buitenland kennen allemaal groei.” En hoe zit het met de concurrentie van andere distributiekanalen? "Winkelen in het buitenland en hard discount zijn de grootste winnaars, ten koste van hypermarkten en supermarkten.” Maar de belangrijkste vraag die op ieders lippen brandt, blijft toch of 2024 in dezelfde lijn zal liggen als 2023? "Als de prijzen blijven stijgen, is het waarschijnlijk dat mensen minder zullen blijven kopen en/of zich tot goedkopere alternatieven zullen wenden”, waarschuwt Davy Van Raemdonck. "A-merken zullen blijven lijden ten voordele van huismerken. Maar op dit moment zijn het de huismerken van de hard discounters  die we het meest in de gaten moeten houden. Goedkope retailers zouden moeten blijven profiteren van de situatie, net als winkels in het buitenland …” Tenzij er natuurlijk "iets" gebeurt waardoor al deze voorspellingen achterhaald zijn, besluit hij.