Voor de 5de keer brengt onderzoeksbureau Locatus een Factsheet uit met retail data van de Benelux. Het aantal winkels neemt af, sommige branches verdwijnen... Alleen Luxemburg kent een positieve dynamiek. De leegstand van winkelpanden neemt in alle Belgische provincies toe, weliswaar in mindere mate in Vlaanderen.

In zijn nieuwe Factsheet vergelijkt Locatus de retail data van 2021 met die van 2017. Wat blijkt? Het winkellandschap in de Benelux is verre van homogeen: terwijl Nederland en België negatieve tendensen vertonen, is er een echt dynamiek zichtbaar in het Groothertogdom Luxemburg, waarschijnlijk als gevolg van de opening van nieuwe winkelcentra.

In de afgelopen vier jaar is het totaal aantal verkooppunten zowel in Nederland (-2,1%) als België (-3%) afgenomen, terwijl we in Luxemburg juist een stijging van 4,5% zien. In dezelfde periode is de winkelverkoopvloeroppervlakte van de retail in Luxemburg gestegen met 21,4% ten opzichte van 2017, tot 1,564 miljoen m2. België laat een lichte stijging zien (2,4%) tot 29,621 miljoen m2 en Nederland een heel lichte daling: -0,7% tot 42,591 miljoen m2.

Een andere trend is de daling van het aantal verschillende branches (-4% in de Benelux). In België zijn er dat 220, maar Locatus stelt vast dat de nieuwe branches (Nagelsalon, CBD, Sisha lounge, Crêpes/Wafels/Donuts en Trampoline parken) de verdwijning van andere niet compenseert. Het totaal aantal ketenwinkels daalt in België (-2.7% tot 1.567) en in Nederland (-2,5% tot 1.788), terwijl er in Luxemburg een stijging wordt vastgesteld (+14,4% tot 485), wat wordt bevorderd door de ontwikkeling van winkelcentra. Omdat er ook een afname was in het totaal aantal verkooppunten, blijft de filialiseringsgraad in België en Nederland vrijwel gelijk, respectievelijk 18% en 23,3% . Alleen in Luxemburg zien we een toename van 2,2 procentpunten tot 24,8%.

De verspreiding over de verschillende sectoren blijft in Nederland vrijwel gelijk. In België en Luxemburg zien we dat de toename in de groepen Leegstand en Diensten met name komt door een afname in de groepen Mode & Luxe, Vrije Tijd en In- & Om het huis.

De leegstand is altijd een nuttige indicator om de gezondheid van het winkelbestand te beoordelen. In de afgelopen 4 jaar is de leegstand in de hele Benelux toegenomen. Luxemburg laat de grootste stijging zien (van 6,9% naar 9,2%). “Het bouwen van nieuwe winkelcentra heeft hier geleid tot een flinke toename van het aantal verkooppunten. Dit lijkt teveel voor de markt, als je ook naar de leegstand kijkt”, verklaart Locatus. In België is het aantal winkels gedaald, maar zien we dat de ontwikkelingen in de periferie de effecten van ombouw naar niet-retail op andere plaatsen teniet doen. Hier is de leegstand in 4 jaar van 9,6% naar 11,8% gestegen.

Het leegstandspercentage is hoger in het zuiden dan in het noorden van het land, met uitzondering van Waals-Brabant. Nochtans neemt de leegstand in alle provincies toe. De minste stijging is te zien in Antwerpen en Vlaams Brabant.