Partner content Clairette de Die: vrolijke en natuurlijke bubbels voor een zijdezacht schuim

Clairette de Die is een bijzondere mousserende wijn. Niet alleen door de ‘voorouderlijke’ methode waarmee hij wordt gemaakt, maar ook door de geografische ligging van de wijngaarden (tot 700 meter hoog), de keuze aan druivensoorten, het plaatselijke microklimaat en de vele mogelijke culinaire combinaties.

In een dertigtal gemeenten in het departement Drôme, nabij het Vercors-gebergte, genieten de wijngaarden van een bijzonder klimaat. De zon en de warmte van de Middellandse Zee gaan hier samen met de koelte van de Alpen. Het is het hoogstgelegen AOC-wijngebied van Frankrijk, met wijngaarden tussen 200 en 700 meter hoogte. Hier moet de oogst noodzakelijkerwijs worden gespreid volgens de hoogte. 

Een natuurlijke bereiding met weinig alcohol

Deze heel oude wijngaarden vinden hun oorsprong in de tweede eeuw voor onze tijdrekening. In die tijd werd hier al een mousserende wijn gemaakt. Volgens een legende lieten leden van het Vocontii-volk (de voorouders van de inwoners van de streek rond Die) ’s winters een keer kruiken met wijn in de rivier de Drôme liggen, die ze dan in de lente terugvonden. Op die manier zou de zoete, bruisende wijn zijn ontstaan. Het was echter wachten tot 1925 vooraleer de Clairette de Die zich ontwikkelde zoals we die vandaag kennen, in de fles. De schuimwijn werd toen hoofdzakelijk verkocht in de streek van herkomst en in 1942 werd Clairette de Die erkend als gecontroleerde oorsprongsbenaming. Maar hoe wordt deze parelende wijn eigenlijk gemaakt? Dat gebeurt volgens een zogenaamd ‘voorouderlijke’ methode. Het typische aan die ‘méthode dioise ancestrale’ is dat er geen suiker wordt toegevoegd, voor een natuurlijke gisting op lage temperatuur in vaten en daarna in flessen – zoals de Vocontii het in de Oudheid hadden uitgetest door de kruiken onder te dompelen in ijskoud rivierwater. Zo komt er spontaan een langzame gisting op gang. Vooraleer de druivenmost volledig in wijn is veranderd, wordt hij gebotteld. De flessen worden dan bewaard op een temperatuur van ongeveer 12 graden en in de daaropvolgende weken gaat de alcoholgisting door. Wanneer de bubbels zich hebben gevormd, heeft de wijn een alcoholgehalte van ongeveer 7 à 9 graden. Na enkele maanden volgt de filtering en de ‘dégorgement’. De toegestane druivensoorten zijn muscat blanc à petits grains, voor maximum 75%, en clairette, voor maximum 25%. Maar dat percentage is aan het veranderen. Fabien Lombard, voorzitter van de appellaties in de streek van Die (naast de Clairette ook nog de Crémant, de Coteaux de Die en de Châtillon en Diois), legt ons uit hoe dat komt: “Als aanpassing aan de klimaatopwarming wordt nu maximum 35% clairette toegestaan. Door die aanpassing in het bestek is het mogelijk een Clairette de Die te maken die minder sterk getekend wordt door de muscat-druif, zonder al te zeer het smaakprofiel te veranderen. De wijn kent een beter evenwicht tussen zoete en frisse smaken, met behoud van het typische, zachte en fruitige muscat-aroma.”

In 2026 komt er ook een Clairette de Die rosé

De rosévariant zal bestaan uit muscat à petits grains rouge en syrah. “Maar het zal ook mogelijk zijn om clairette toe te voegen. Dat hebben wij voorgesteld aan het INAO (Nationaal Instituut voor Herkomst en Kwaliteit)”, verklaart de voorzitter. De wijngaarden van de oorsprongsbenaming Clairette de Die strekken zich uit over een oppervlakte van ongeveer 1.600 hectare en zijn voor zowat een derde in biologische teelt. 16% van de flessen Clairette de Die is bestemd voor de export, met België en Zwitserland als belangrijkste importeurs. 

Tafelen met de Clairette

Natuurlijk zijn deze bubbels in de eerste plaats bestemd voor het aperitief. Schenk ze goed gekoeld (op 6 à 8 graden), puur, als cocktail of enkel met een schijfje citroen in het glas. Bij de maaltijd gaat een Clairette perfect samen met kruidige, Aziatisch geïnspireerde gerechten, met bijvoorbeeld komijn of curry. Maar de bubbels passen ook bij bladerdeegbereidingen met kaas, zoals blauwschimmelkazen. Voor het dessert is de Clairette uiterst geschikt bij exotisch fruit, een citroencake, een clafoutis met rode vruchten of een nougat glacé. En door de zoete tonen is de Clairette de Die ook dol op frangipanetaart.

De familie van de wijnen uit de streek van de vallei van de Drôme

De Clairette is uiteraard de best bekende wijn uit de Diois, de streek rond Die, maar op de flanken van de vallei van de Drôme vinden we ook nog andere ‘appellations’. Allereerst is er de Crémant de Die, die in 1993 een gecontroleerde oorsprongsbenaming kreeg. Dit is de enige Crémant uit de Rhônevallei. Hij wordt gemaakt van de druivenrassen clairette (die het grootste deel van de blend moet uitmaken), aligoté (tussen 10 en 40%) en muscat à petits grains (tussen 5 en 10%). Net als voor de andere Franse Crémants wordt hier alleen de ‘traditionele methode’ van hergisting in de fles toegestaan. “Deze Crémant wordt nog niet zo veel verkocht omdat de volumes vrij beperkt zijn, maar hij zal zich nog verder ontwikkelen”, stelt Fabien Lombard. Verder bestaan er ook ‘stille’ (dus niet-mousserende) Diois-wijnen. De Coteaux de Die zijn wijnen die voor 100% gemaakt zijn van de emblematische druivensoort uit de streek, de clairette. Het zijn lichte witte wijnen, met een bloemrijk aroma, een mooie intense fruitigheid en een smakelijke frisheid. En tot slot zijn er ook nog de wijnen met de appellatie Châtillon-en-Diois, genoemd naar dat typische dorp in de streek. De rode en roséwijnen zijn gemaakt van gamay (minimum 60%), syrah en pinot noir. Een blend die dus twee druivensoorten uit de ‘Bourgogne’ combineert met een andere historische soort uit de noordelijke Rhônevallei. Voor de witte worden aligoté en chardonnay gebruikt. Samen nemen deze drie appellaties minder dan 100 hectare in beslag.

Oenotoerisme in de Diois: vakantie op een beschermd platteland

De streek van Die, tussen de Vercors en de Provence, biedt tal van mogelijkheden voor wandelingen, trektochten en uitstapjes. De wijngaarden zijn er nooit ver weg … En in de zomer vormt lavendel een vast onderdeel van het landschap. Via een twintigtal uitgestippelde routes kun je de streek verkennen en zo ook, in charmante auberges en andere accommodaties in of nabij de wijngaarden, kennismaken met de plaatselijke culinaire specialiteiten: notenolie, de geitenkaas Picodon AOP, honing en lamsvlees. Dat wordt smullen van ‘caillettes aux herbes’ (een gehaktbereiding met kruiden), ravioli uit de Dauphiné, parelhoen uit de Drôme … Breng zeker ook een bezoek aan fraaie dorpen als Châtillon-en-Diois met zijn vele bronnen en fonteinen, wijngaarden en bijbehorende hutjes, Saillans, Pontaix, Vercheny en zijn museum van de Clairette. In de streek zijn 178 vogel- en vleermuizensoorten geteld. Dat wijst op een grote biodiversiteit en beschermd gebleven natuurwaarden. En natuurlijk ben je ook van harte welkom bij de producenten, die graag bezoekers ontvangen. Vooral Belgen worden er goed onthaald …