De Amerikaanse concurrentiewaakhond sleept Amazon voor de rechtbank. De aanklacht luidt dat het bedrijf zo machtig is dat consumenten benadeeld worden en concurrenten geen kans krijgen.

De Federal Trade Commission (FTC), de Amerikaanse concurrentiewaakhond, opent een aanval op ’s werelds grootste e-commercebedrijf. Samen met zeventien Amerikaanse staten heeft ze bij de rechtbank van Seattle een zaak aangespannen tegen Amazon. In hun aanklacht zeggen ze dat Amazon de online markt in een wurggreep houdt. Zo wil Amazon niet dat externe verkopers hun producten elders goedkoper aanbieden. Doen ze dat wel, dan schuiven ze naar achter op in de zoekresultaten. Verkooppartners zouden volgens de aanklacht ook gedwongen worden om de verpakking, afwikkeling en soms ook verzending van een producten tegen betaling door Amazon te laten uitvoeren. Een belangrijk element in de aanklacht is dat Amazon twee rollen tegelijk speelt: het verkoopt producten aan consumenten en het biedt diensten aan externe verkopers aan. Een half miljoen bedrijven maakt van die diensten gebruik, maar raakt tot de helft van zijn omzet kwijt aan comissies en andere vergoedingen aan Amazon. 

Illegale praktijken

De voorzitter van de waakhond, Lina Khan, is niet zomaar iemand: ze verrichtte wetenschappelijk werk over de marktpositie van Amazon. De opkomst van het internet heeft de monopolievorming een volledig nieuwe dimensie gegeven, betoogde ze. Volgens haar zijn de bestaande concurrentieregels niet op maat van de huidige digitale context. Ze heeft tot dusver wel geen goeie track record als het aankomt op rechtszaken tegen digitale reuzen. Eerdere zaken tegen Microsoft en Meta verloor ze. De FTC zegt in de aanklacht niet hoe Amazons positie als vermeende monopolist kan worden tenietgedaan. Dat zou kunnen door de onderneming te splitsen, maar daar wordt geen gewag van gemaakt. De eis aan de rechtbank is alleen om een einde te maken aan de illegale praktijken. De rechter moet invullen hoe dat precies moet gebeuren.

Amazon: "Aantal externe partners groeit"

In een reactie zegt Amazon dat consumenten en bedrijven slechter af zijn als de waakhond zijn zin krijgt. Het bedrijf erkent dat het niet wil dat producten elders aan een lagere prijs worden aangeboden, maar voegt eraan toe dat concurrentie nu eenmaal zo werkt. Amazon betwist ook dat zijn diensten nadelig zouden zijn voor de externe partners. Wat de FTC en Khan dus zien als een bewijs van Amazons almacht, ziet het bedrijf zelf als een bevestiging van zijn succesvolle bedrijfsmodel: het aantal externe partners blijft groeien.