De marges in de foodretail stabiliseren, nadat ze in 2021 en 2022 stevig achteruit gingen. In de voedingsindustrie gaan ze dan weer omhoog, blijkt een analyse van de prijzen en marges in de voedingskolom door het Prijzenobservatorium van de FOD Economie.

Het Prijzenobservatorium stelt vast dat de consumptieprijzen tussen begin 2022 en juli 2023 – in anderhalf jaar tijd dus - met een kwart stegen doordat de onderliggende kosten de hoogte in gingen. Vanaf de tweede helft van vorig jaar stabiliseerden de prijzen in de supermarkten, terwijl de prijzen van landbouwgrondstoffen nochtans fors daalden. “De daling van de prijzen van landbouwgrondstoffen sinds meer dan een jaar (-50 % tussen mei 2022 en oktober 2023), veroorzaakt dus nog geen tastbare prijsdaling stroomafwaarts in de voedingskolom, maar zorgt slechts voor een prijsstabilisatie. Bepaalde productiekosten, zoals de lonen, dalen niet, wat die stabilisatie gedeeltelijk kan verklaren”, zegt het Prijzenobservatorium in zijn analyse die aan de Taskforce Agrovoeding voorgesteld werd. Dat geeft een verschillende impact op de voedings- en drankindustrie en foodretail, zo blijkt.

Voedingsindustrie herademt

De voedings- en drankindustrie ziet een heropleving, na een moeilijke periode. Door de stijgende grondstoffen- en energieprijzen zag ze haar rendabiliteit tussen 2021 en 2022 met ongeveer een vijfde dalen tot het laagste niveau in vijf jaar. Daarnaast steeg het aantal voedingsbedrijven dat verlies maakte tot 23,7% in 2022, wat een jaar eerder nog 15,8% was. Zonder over officiële jaarrekeningen te beschikken, schat het Prijzenobservatorium dat het tij sinds vorig jaar aan het keren is en dat de marges in de voedingsindustrie in 2023 in negen sectoren stijgen, vooral daar waar ze eerder sterk naar beneden gingen. “De evolutie van de prijsindexen gedurende de eerste tien maanden van 2023, doet vermoeden dat de marges in de voedingsindustrie in dat jaar hoger liggen.”

Foodretail stabiliseert

Voor de foodretail blijft die stijging in rendabiliteit voorlopig uit. Nochtans kreeg ook die sector het zwaar te verduren: de nettomarge ging van 1,93% in 2021 naar 1,16% in 2022. Het aantal bedrijven dat verlies maakte steeg naar 28,5%, tegenover 18,9% een jaar eerder. Hoewel het volgens het Prijzenobservatorium moeilijker is om voor de retailers een schatting te maken voor 2023 is er overwegend een status quo te zien is. “Uit de analyse blijkt dat de ondernemingen in de detailhandel de stijging van de inkoopprijzen konden doorrekenen in hun verkoopprijzen, maar niet de volledige stijging van de andere productiekosten, zoals de lonen en de diensten en diverse goederen.” Voor de landbouwers – de derde belangrijke schakel in de voedingsketen – is er overwegend een verbetering van de rendabiliteit te zien na twee heel slechte jaren. De daling van de productiekosten en de “aanhoudend hoge prijzen voor bepaalde landbouwproducten”, zorgen voor verbetering. “Dat globaal beeld verbergt niettemin belangrijke jaarlijkse variaties en verschillen tussen de landbouwspecialisaties onderling, en dus ook tussen de regio’s.”