Zopas zijn de resultaten bekend gemaakt van een onderzoek naar het verplaatsingsgedrag bij het winkelen. Daaruit blijkt dat het ‘filevrij’ winkelen mogelijk is en dat men de mensen kan sensibiliseren om dit gedrag aan te passen.
De spitsuren op onze wegen zijn stilaan gemeengoed, vooral in relatie tot het woon-werkverkeer. Waar men (nog) niet bij stilstaat, is dat er eenzelfde fenomeen bestaat bij bepaalde vrijetijdsactiviteiten, zoals bij winkelverplaatsingen. Hierdoor ontstaan tijdelijke tekorten aan parkeerplaatsen bij shoppingcentra en grootwarenhuizen, alsook lange rijen aan de kassa’s. Op andere tijdstippen zijn de parkings dan weer nagenoeg leeg.
Binnen het project ShopMob voerde het Vlaams Instituut voor Mobiliteit (VIM) samen met een aantal projectpartners een onderzoek naar het verplaatsingsgedrag bij het winkelen. Hiermee wou het zien hoe het winkelverkeer van de Vlamingen meer gespreid in de tijd en duurzamer kan worden.
62% winkelt met de wagen
Uit een eerder onderzoek was al gebleken dat de gemiddelde woon-winkelafstand 5,7 km bedraagt. De meerderheid (62%) grijpt hiervoor naar de autosleutels. 18% neemt de fiets, 15% gaat te voet en 3% met de bus, tram of metro.
De keuze van het vervoermiddel is sterk afhankelijk van de ligging van de winkel. Winkels die meer in het centrum liggen, tellen meer fietsende klanten (tot 1/3) dan een winkel aan een grote, drukke weg.
Voertuigmetingen tijdens het project hebben dat bevestigd. Bij het Colruytfiliaal in Antwerpen-Zuid bijvoorbeeld, dat gelegen is in een zone 30, komt maar liefst 45% te voet of met de fiets. Het Dansaert Retail Park in Groot-Bijgaarden, dat zich vlakbij een snelweg bevindt, krijgt toch 10 tot 15% gebruikers van het openbaar vervoer over de vloer dankzij een nabijgelegen tramhalte.
Korting helpt
Uit een bevraging van meer dan 400 Colruyt-klanten blijkt ondermeer dat als de klant op de hoogte is van de piek- en daluren, hij zich daar ook door laat leiden. 60% geeft aan dat hij op deze rustigere momenten effectief minder tijd nodig heeft om boodschappen te doen.
Om de klanten te motiveren hun winkelgedrag meer te spreiden in de tijd én hun wagen thuis te laten, afficheerde Colruyt Group gedurende 5 maanden bij 5 warenhuizen op welke momenten het minder druk is in de winkel. Klanten van enkele Collect&Go afhaalpunten ontvingen een korting op de bestellingen die in de daluren opgehaald werden en 150 klanten kregen een fietstrolley ter beschikking om autoloos te winkelen.
De korting die aan de Collect&Go klanten werd aangeboden bij het afhalen van hun boodschappen in de daluren, heeft in +/- 40% van de gevallen geleid tot een verschuiving van het afhaalmoment.
Fietskarren
Tevens blijkt dat de tevredenheid over de fietstrolley zeer groot is: liefst 80% kocht deze na afloop van het project over. Hoewel de meerderheid van de gebruikers voorheen al met de fiets kwam, neemt meer dan de helft van hen nu meer boodschappen mee.
Dankzij de fietstrolley worden nu ook andere producten - voornamelijk grotere verpakkingen - meegenomen. Slechts een minderheid komt minder vaak winkelen met de fietstrolley dan zonder.
Communicatie van groot belang
Volgens VIM-directeur Koen Valgaeren toont het project aan dat men mits - goed overwogen acties en gerichte communicatie - de consument kan overtuigen van de voordelen om buiten de piekmomenten te winkelen of om de fiets of openbaar vervoer te gebruiken.
“Dit levert niet alleen geld- en/of tijdswinst op voor de consument, het levert ook heel wat voordelen voor de retailer: geen overbezetting van de parking, betere planning van winkelpersoneel, betere bereikbaarheid voor klanten die niet of niet altijd over een wagen beschikken om te gaan winkelen,” stelt hij vast.
Colruyt Group nam aan het project deel omdat zij het mobiliteitslandschap sterk ziet evolueren. “Wij zijn ervan overtuigd dat het aantrekken van nog meer fietsklanten een grote meerwaarde kan zijn: ze wonen dichtbij en komen vaak winkelen. Bovendien zorgen ze voor minder en dus vlotter verkeer op onze parkings en daarbuiten,” zegt Vic De Meester, hoofd Milieudienst van de groep.
Volgens hem zet Colruyt Group in op een goede mix van verplaatsingswijzen. “Op elke site proberen we betere voorzieningen en veilige (gescheiden) toegangen voor fietsers en voetgangers te realiseren,” zegt hij.