Grote bedrijven als AB InBev en Amazon hebben de markt zo stevig in handen dat ze de concurrentie verpletteren, producten duurder maken dan nodig en ongelijkheid vergroten. Dat zegt de Belgische econoom Jan Eeckhout in zijn boek ‘De Winstparadox’. “Het zou beter zijn om AB InBev op te splitsen.”

Jan Eeckhout komt met een rolkoffer de Starbucks binnengestapt. Het is treffend dat we net in een filiaal van de Amerikaanse koffieketen afgesproken hebben. Starbucks is voor Eeckhout een voorbeeld van een bedrijf met grote marktmacht, die het in zijn geval verworven heeft door in te spelen op het verslavende karakter van cafeïne. “Starbucks doet meestal altijd iets meer cafeïne in zijn drankjes dan anderen”, zegt de Belgische econoom. Jan Eeckhout (51), professor aan de Universitat Pompeu Fabra in Barcelona, heeft een boek uit waarin hij duidelijk maakt dat grote bedrijven in verschillende sectoren zoveel macht hebben dat ze ervoor zorgen dat consumenten te veel betalen voor producten en innovatie stokt. Aan de basis van het boek ligt een paper die hij vier jaar geleden schreef met economieprofessor Jan De Loecker. “We stelden vast dat vanaf 1980 de winsten van bedrijven gevoelig stegen. Tot dat jaar was de winstmarge gemiddeld 25%, in 2019 groeide die tot 54%. Dat patroon zagen we in de VS, Europa en Azië en in zo goed als alle sectoren.”

Hoe komt dat?