istock
Een Nederlands onderzoek wijst op een fenomeen dat in opmars is in de supermarkt: fabrikanten die stiekem dure ingrediënten vervangen door goedkopere. Het kreeg het woord ‘beknibbelflatie’ mee.
Hetzelfde product, dezelfde prijs, maar met minder kwaliteit. Bij ruim 20% van de 600 producten die de Nederlandse Consumentenbond onderzocht, blijkt de samenstelling in de voorbije jaren veranderd. Zo zitten er bijvoorbeeld minder slagroom in slagroomijs of minder hazelnoten in hazelnootpasta. In 60% van de gevallen ging het om huismerken en vaak gaat het om samengestelde voeding waarbij het hoofdingrediënt in de naam zit. In sommige gevallen zitten er maar hele kleine hoeveelheden van dat ingrediën in het product. Zo zit er in Jumbo Kippensoep sinds midden vorig jaar maar 5,8% kip. In 2017 was dat nog 8,6%. Net als krimpflatie – minder product voor dezelfde verpakking en prijs – is het een manier waarop fabrikanten prijsstijgingen doorvoeren zonder dat de consument het opmerkt. In sommige gevallen zijn er minder dure ingrediënten én verhogen de prijzen zelfs, merkt de Consumentenbond op. Sommige van de vermelde producten worden ook in België verkocht, zoals AH Belgische mayonaise, groentebouillonblokjes van Maggi of pizza ristorante margherita van Dr. Oetker. Juridisch is er geen probleem met het verminderen van een aantal ingrediënten, maar velen vinden niet correct dat het verzwegen wordt. De Consumentenbond vindt daarom dat fabrikanten transparanter moeten zijn. Terwijl ze gretig vermelden dat er een bepaald ingrediënt in een product zit, verzwijgen ze wanneer ze de kwaliteit van een product verlagen. Dat moet veranderen, vindt de organisatie.
Beknibbelflatie is een niet te onderschatten fenomeen, zegt Pierre-Alexandre Billiet, CEO van Gondola. "Terwijl de koopkracht vooral een perceptie fenomeen is in België, zie je dat voedingsproducenten toch hun kosten naar omlaag moeten halen en moeten ingrijpen op intrinsieke product factoren zoals de kwaliteit van de grondstoffen. Dit is zowat de laatste optie: daarna kan je niet meer knippen in de kosten. Het toont het hoe hard we aan onze bourgondische gewoonten blijven hangen: we willen absoluut chocoladewafels blijven eten, eventueel zelfs van lagere kwaliteit. Maar die vervangen door een stukje fruit of groente - vaak goedkoper - blijft moeilijk. Als de Belg zijn voedingspatroon zou aanpassen en gezonder eten kan hij serieus besparen. Terwijl in België ongeveer 20% van de bevolking onder de armoedegrens of in risicosituatie leeft, heeft volgens het Food and Agriculture Organization van de VN slechts 0.2% van onze bevolking niet de middelen om gezonde voeding te kopen. Dit is dan ook de grote goocheltruc van de voedingsindustrie van de 21e eeuw: doen denken aan de consumenten dat ongezonde voeding goedkoop is. Dat klopt niet: ongezonde voeding is vaak slechter voor de gezondheid, de planeet én de portemonnee. We analyseren dat ook in een boek dat in mei verschijnt: True Cost of Food, een samenwerking Gondola en WWF."
