Verpakkingsvrij boodschappen doen is nog niet bepaald ingeburgerd, maar het wordt door consumenten wel als 'uitsluitend' positief ervaren. Althans door degenen die ze nog niet of nauwelijks getest hebben, blijkt uit een recente studie die ze uitvoerde in het kader van een eindwerk aan de VUB.

In haar masterproef toegepaste economie getiteld "Perceptions of Dutch-speaking Belgian consumers with regard to packaging-free purchases" (VUB), stelt Laetitia Torck vast dat dit type product a priori zeer positief wordt onthaald door de consument. Al moet van bij het begin benadrukt worden dat de studie die tot deze conclusie leidde, enkel gekeken heeft naar Vlaamse consumenten, en bovendien naar consumenten die deze producten nog niet veel gebruikt hebben. Andere beperkingen van de studie waarop de auteur wijst: een beperkte steekproefomvang en een methodologie die geen rekening hield met variabelen zoals leeftijd, gezinsstructuur, opleidingsniveau, inkomen of andere demografische factoren. Desondanks werpt het boek licht op een relatief ongedocumenteerd onderwerp en nodigt het de verschillende betrokken spelers uit om inspiratie te putten uit de conclusies en verder onderzoek te doen.

"Milieuvriendelijk en goedkoper"

"Het is duidelijk dat aankopen zonder verpakking worden gezien als het meest milieuvriendelijk en het minst duur", concludeert de thesis. "Ten eerste omdat de meeste ondervraagden dat zeiden. En ten tweede omdat geen van de andere verpakkingsmaterialen in dezelfde mate als milieuvriendelijk en goedkoop wordt beschouwd. Bovendien zien consumenten de afwezigheid van verpakkingen ook als licht, praktisch, 'afsluitbaar', esthetisch, herbruikbaar, recyclebaar, hygiënisch, gebruiksvriendelijk, gemakkelijk te bewaren en op te bergen". Er moet worden opgemerkt dat twee verpakkingsmaterialen voor een aantal van de bovengenoemde eigenschappen toch op dezelfde manier worden waargenomen als onverpakte aankopen, namelijk bamboe en metaal. "Aan de andere kant vertonen papier, isomo (polystyreen, noot van de redactie) en plastic weinig of geen significante gelijkenis in termen van perceptie."

Een bron van inspiratie voor merken en retailers

Volgens Laetitia Torck bieden deze bevindingen een aantal relevante aanbevelingen voor retailers, beleidsmakers en merken in het algemeen. “Allereerst kunnen de meeste positieve eigenschappen worden gebruikt in hun strategieën en beleidsbeslissingen om verpakkingsvrij winkelen en de acceptatie ervan door een brede bevolking te bevorderen", merkt ze op aan het einde van haar proefschrift, "in het bijzonder de impact op het milieu en de kosten. "Voor detailhandelaren is het interessant om percepties te bevestigen, bijvoorbeeld door verpakte producten naast onverpakte producten in de schappen te leggen en het prijsverschil uit te leggen", vervolgt ze. "Daarnaast is het essentieel dat de bovengenoemde stakeholders hierover transparant zijn in hun communicatie. Als consumenten na het experimenteren met verpakkingsvrij winkelen merken dat hun perceptie niet zo positief is als ze aanvankelijk dachten, zal het moeilijker voor ze zijn om het te accepteren en het onderdeel te maken van hun dagelijkse routine".