Pakjes leveren wordt duurder door de Coronacrisis. De reden ligt bij consumenten die grotere bestellingen plaatsen dan anders, blijkt uit onderzoek van Roel Gevaers, transporteconoom op de Universiteit Antwerpen. Het effect zou wel eens blijvend kunnen zijn.

In deze moeilijke coronatijden houdt e-commerce de retail nog enigszins overeind. Veel fysieke bedrijven moeten noodgedwongen overschakelen op online verkoop om toch nog een beetje inkomsten te verzilveren. En dat betekent: gouden tijden voor de e-commerce, al zit er wel een keerzijde aan de medaille. Pakjesdiensten als bpost en PostNL verdrinken in het werk door de explosie aan bestellingen, zeker nu klanten ook zwaardere artikelen zoals meubels aan huis laten leveren, en dat heeft onvermijdelijk een impact op de prijs van de aanhuislevering. Dat blijkt uit een onderzoek van Roel Gevaers, transporteconoom aan de Universiteit Antwerpen.

“Crisis is semi-vloek”

Nu de fysieke winkels gesloten zijn en mensen door de coronacrisis thuis moeten blijven en daardoor meer tijd hebben om bijvoorbeeld thuis klusjes te doen, bestellen ze vaker producten online. In tegenstelling tot voor de crisis, waar er vooral kleinere pakjes besteld werden zoals kleinere elektronica, kleding of speelgoed, worden er nu veel meer zwaardere artikelen besteld als barbecues, terrastegels, meubels of groter speelgoed zoals een trampoline. Goed nieuws zou je denken, was het niet dat die explosie aan bestellingen, en meer bepaald die van de grotere pakketten, voor een grote schok zorgt in de mix van afgeleverde pakjes. Een groot probleem voor de logistieke sector, aldus Roel Gevaers. “De systemen voor pakjesbezorging zijn berekent op een vaste volumemix, en hebben daardoor schaalvoordelen. Maar door de explosie aan bestellingen, en vooral die van de grotere pakketjes, zijn de pakjesfirma’s over hun schaalvoordelen gegaan. Waar transportbanden bij de geautomatiseerde afhandelingen normaal voor 90% kleine en middelgrote pakketjes zien passeren, zorgt de komst van de grotere pakketten voor vertraging aangezien de verwerking ervan meer tijd vergt en heel wat van die pakketten manueel verwerkt moeten worden. De verhouding tussen de geautomatiseerde afhandeling en het manueel arbeid is door de coronacrisis uit evenwicht geraakt. De crisis mag dan wel de e-commerce verkoop boosten, toch is het ook een semi-vloek”, vertelt Roel Gevaers aan Gondola.  

“Zwaardere pakketten zullen duurder worden”

Het veranderende consumentengedrag blijft volgens de transporteconoom niet zonder gevolgen: de hang naar grotere pakjes gaat immers wegen op het businessmodel van bedrijven en op de winstmarges van koeriers. “Per afgeleverd pakje krijgt een koerier vandaag 1,5 tot 2 euro. Hij kan er gemiddeld 80 tot 100 leveren op een werkdag, wat 150 tot 200 euro oplevert. Met dat bedrag moeten alle kosten (brandstof, bestelwagen, belasting,…) betaald worden. Maar door de komst van de grotere pakketten, zullen ze op een werkdag minder ‘drops’ kunnen doen, terwijl de onkosten wel gelijk blijven. Als er dus niks verandert, zullen koeriers mogelijk de handdoek in de ring gooien, wat problematisch is, want er is vandaag al een tekort aan goede chauffeurs. Er zit dus niks anders op dan de prijzen te verhogen”, vervolgt de expert.

Concreet verwacht Roel Gevaers dat er door dit schokeffect op termijn nog meer een onderscheid zal ontstaan tussen kleine pakjesbezorgers die te maken hebben met hoge volumes en kleinere pakjes relatief goedkoop kunnen afleveren en de bezorgers van grotere pakketten. “Hoewel heel de sector, die vooral door volume gedreven wordt, heel lage prijzen aanbiedt, zal het schokeffect een belangrijke impact hebben op de prijsverhoging van pakketten. Vooral de prijs van zwaardere pakketten, van meer dan 10 kilo, zullen duurder worden, terwijl de kleinere pakjes eerder buiten schot zullen blijven. Het prijsniveau van grote pakketten zal in de richting gaan van dat van spelers zoals DHL, TNT-FedEx en UPS. Hun goederenflow is al langer afgesteld op een mix van kleine en grote pakketten, maar daar hangt natuurlijk ook een prijskaartje aan.”

Einde van gratis delivery?

Of deze moeilijke situatie en de bijhorende prijsverhoging ook het einde inluidt van gratis levering aan huis, hangt volgens de transporteconoom af van de manier waarop webshops met deze veranderingen zullen omgaan. Volgens hem zijn er twee mogelijkheden. “Ofwel kiezen webshops ervoor om de prijs van producten te verhogen en nog steeds free delivery aan te bieden, hoewel dit de klant natuurlijk een vals gevoel van veiligheid geeft: aangezien klanten op het einde van de rit nog steeds moeten betalen voor hun ‘gratis’ thuislevering. Ofwel kunnen ze ervoor kiezen om af te stappen van de free delivery voor hun grotere pakketten. Dat is bijvoorbeeld nu al het geval voor grotere tuinmeubelen”, verduidelijkt hij.

Geen andere oplossing?

Maar is er dan echt geen andere oplossing en zal de consument noodgedwongen de dupe worden van deze paradoxale boost van de e-commerce? “Een prijsverhoging uitsluiten, is erg moeilijk omdat we niet nog verder kunnen besparen bij de last-mile. Je zou natuurlijk kunnen zeggen dat je het systeem van de geautomatiseerde afhandeling aanpast, maar zodra je met grotere pakjes werkt verloopt het verwerkingsproces minder snel en heb je ook een sterke transportband nodig enzovoort. En die investeringen kosten natuurlijk geld. Anderzijds is het ook erg lastig om op het koeriersgedeelte te besparen omdat hun winstmarges erg beperkt zijn. Om de kosten toch nog te drukken, zou je bijvoorbeeld kunnen stoppen met dagelijkse leveringen en enkel nog 2 keer per week aan huis bezorgen. Maar dat past dan weer niet in het huidige consumptiegedrag waarbij klanten verwachten dat ze hun bestelling dezelfde of de volgende dag al in de bus krijgen. Een andere factor die ook niet echt meehelpt is het feit dat de overheid steeds strengere ecologische maatregelen oplegt zoals het gebruik van elektrische bestelwagens waardoor er nog minder geld is om te investeren in technologie en dus in een verdere automatisering van het proces, waardoor je geld zou kunnen besparen.”

Meer e-commerce, ook na crisis

Het ziet er dus naar uit dat een prijsverhoging onvermijdelijk is, ook op lange termijn. Roel Gevaers gaat er immers van uit dat het veranderende consumptiegedrag waarbij consumenten zwaardere pakketten thuis laten leveren, zal aanhouden na de crisis. Veel mensen, zelfs degene die erg weigerachtig tegenover e-commerce staan, zijn immers verplicht geweest door de crisis om hun boodschappen online te bestellen, waardoor velen onder hen ook zullen overtuigd raken door het gemak van thuisleveringen. “Zelfs al blijft maar 10 tot 20% van de extra online consumenten na de crisis verder online bestellen, dan heeft dit nog steeds een significante impact op de pakketbezorging. En ik ben er zeker van dat dat gaat gebeuren, aangezien mensen het convenience voordeel hebben ontdekt. Jonge gezinnen die bijvoorbeeld geen auto hebben, en die anders misschien een auto moesten lenen om tot in de winkel te geraken, zullen nu sneller online bestellen, omdat ze beseffen wat een comfort het hen biedt. De coronacrisis zorgt met andere woorden voor een shift naar meer online kopen. Waarom zou je zelf immers naar de winkel gaan als je het ook gemakkelijk aan huis kan laten leveren?”, besluit hij.