2013 was een ronduit slecht jaar voor de handel, zegt Comeos. “De kosten blijven stijgen, en dat vertaalt zich in minder winkels en minder jobs”. In het driemaandelijkse conjunctuurrapport van de handel geeft Comeos, de federatie voor handel en diensten, een overzicht van de belangrijkste trends voor de sector. En die trends waren voor 2013 negatief.

Mode – 3,9%, Electro – 1,3%

De modesector verloor 3,9% omzet, Electro deed het 1,3% slechter. Doe-het-zelf herpakte zich na een dramatisch voorjaar (+1,3%) en de voeding steeg met 0,8 % in volume. “In de non-food noteren we een omzetdaling van 0,4 procent. Maar 2013 heeft ons geleerd dat je ook klappen kunt krijgen wanneer je meer verkoopt”, zegt Dominique Michel, Gedelegeerd bestuurder van Comeos. “De marges van de handelaars staan meer dan ooit onder druk, omdat de kosten toenemen. De loonkosten lagen hier al 20% hoger dan in dezelfde sector in de buurlanden, en ook de huurprijzen swingen de pan uit. En dat heeft gevolgen voor de sector en bij uitbreiding de hele economie.”

Hard discount stijgt met 4,5%

In de voeding zijn het vooral de kleinere supers (tot 400 m²) die klappen krijgen: ze verloren 4 procent marktaandeel. De discounters deden het dan weer veel beter, en stegen met 4,5%. “Ook de opvallende stijging van de huismerken (vorig jaar 34,8%, een verdrievoudiging sinds 1985) past in dat verhaal: de consument is bang voor de crisis, en koopt zeer voorzichtig en prijsbewust. Wat de consument niet nodig heeft, wordt voorlopig niet gekocht.”

Hoge huurprijzen

De huurprijzen stegen op tien jaar tijd tot 68% voor de A-locaties in de stadskernen, en tot 46% in de stadsrand. “Er staan dan ook liefst 18.171 winkelpanden leeg. En daarmee houdt het niet op. Het spaarquota blijft met 15,2% onveranderd hoog – de Belg is dus zeer voorzichtig. De prijzen moeten onder druk van buitenlandse en online concurrentie zo laag mogelijk blijven, aan die kant kun je dus ook nauwelijks recupereren.”

2.685 banen verloren

“Die situatie zorgt er onder andere voor dat er vorig jaar 2.685 jobs sneuvelden in de sector.  Dat is uniek voor de handel – zelfs na de crisis van 2008 slaagden we er nog in netto jobs te creëren. Nu zijn we op anderhalf jaar tijd bijna  4.000 banen kwijt.”