De stad Antwerpen gaat met distributienetbeheerder Eandis en Unizo samenwerken om zoveel als mogelijk energie te besparen in winkels. Vooral winkels wiens deuren altijd open zijn om gemakkelijker klanten aan te trekken, zullen aangesproken worden. Met experimenten gaan de projectleiders proberen om gedragsveranderingen te stimuleren, die tot 40% energiebesparingen kunnen opleveren.
Het project kadert in het programma ‘Energie voor het Antwerpse hart’ van Stadslab 2050. Hierin zoeken verschillende partijen naar projecten die de energie-efficiëntie in het commerciële hart van de stad kunnen versterken en versnellen. Een daarvan focust op het probleem van geopende winkeldeuren. Deze betekenen immers een groot verlies aan energie. Dit is niet enkel een kost voor de winkelier, maar ook voor het milieu, is de redenering.
‘Klant binnen, verlies buiten’
Eandis lanceerde in dit kader het project ‘Klant binnen, verlies buiten’. Doel is om naar een creatieve manier te zoeken om dit verlies tegen te gaan, zonder dat daarbij de winkelervaring negatief beïnvloed wordt. De opzet is met andere woorden om nog steeds evenveel klanten over de vloer te krijgen en tegelijk een energiebesparing te realiseren.
De basis van het project is de vaststelling dat met een gesloten winkeldeur, winkels 40% op hun energiefactuur kunnen besparen. Een automatische deur (zonder luchtgordijn) levert een besparing van 30 tot 40% op. Een automatische deur (met gestuurd luchtgordijn) levert een besparing van 30 tot 35% op. Een klassiek luchtgordijn bespaart 10 à 25%. Een hoogrendementsluchtgordijn bespaart 15 tot 30%.
Moeilijk
Om maximaal energie te besparen moet winkeliers echter overtuigd worden dat een gesloten deur geen klanten tegenhoudt. Ook moeten klanten zich geroepen moeten voelen om een gesloten winkeldeur toch te openen. Uit het onderzoek zijn een aantal moeilijkheden naar voren gekomen: “80% van de winkeliers zijn huurders. Bij grote ketens ligt de beslissing dan in het buitenland. Op de meeste hoofdkantoren primeert het commerciële aspect,” aldus Patrick Steurbaut, projectleider energiediensten bij Eandis, die de inventarisatie van de 75 winkels coördineerde.
Motivatie
In de tweede fase richtte het onderzoek zich daarom meer op de motivatie. Men wou meer inzicht verkrijgen in de weerstand bij de consument en winkelier om de deuren gesloten te houden. Met deze inzichten zullen ze in een derde fase gedragsexperimenten opzetten waarin ze proberen te achterhalen waarom een consument minder gemakkelijk een zaak met gesloten deuren binnenstapt en wat de winkelier weerhoudt. Met die experimenten willen ze de barrières die een gesloten winkeldeur nog zou opwerpen, wegwerken.
Koen Van de Vel, marketeer bij Eandis: “We gaan op zoek naar ‘nudges’, duwtjes in de rug die mensen stimuleren om de deur toch te openen. De observatie is in de eindejaarsperiode begonnen en het uittesten van de nudges start rond de krokusvakantie.” Op basis van deze resultaten, kunnen ideeën uitgewerkt worden die op grote schaal kunnen uitgerold worden.
Het samenwerkingsakkoord dat de stad nu met Eandis is aangegaan en de steun heeft meegekregen van Unizo, maakt middelen vrij om dit project uit te werken. De stad voorziet in 18.150 euro steun aan Eandis en het Vlaams Energieagentschap draagt 8000 euro bij.