“Er is nog veel te verbeteren in de last-mile, maar de huidige marktcondities beperken innovatie.” Eigenaardig genoeg is dat niet de conclusie van een onderzoek in België, maar wel in Nederland, waar e-commerce meer ingeburgerd is. Het werd verricht door Thuiswinkel.org, de Nederlandse koepel voor e-commerce.
Uit dat onderzoek blijkt dat de Nederlandse consument massaal voor thuislevering kiest. Meer dan 80% van alle pakketten wordt thuis afgeleverd. De rest wordt in een servicepoint (afhaalpunt) of een ‘kluisjeswand’ afgeleverd. Voor de retourzendingen, daarentegen, is dat net omgekeerd. Dan wordt meer dan 80% va de pakketten via servicepoints ingeleverd, zelfs wanneer de consument de mogelijkheid krijgt om het pakket thuis op te laten halen. Daarbij stelt Margreeth Pape, adviseur Logistiek en Duurzaamheid van Thuiswinkel.org, zich de vraag of de populariteit van het thuisleveren en het bij servicepoints retourneren het gevolg is van consumentenvoorkeuren of dat dit komt door het grotendeels uitblijven van goede alternatieven.
Problemen
Volgens haar zijn servicepoints immers moeilijk bereikbaar – ze zitten in Nederland vaak in het stadscentrum, waar het moeilijk te parkeren is - en hebben ze beperkte openingstijden. Tevens betreurt ze dat er nog vrijwel geen pakketautomaten (‘pakketkluisjes’) bestaan voor retouren. In Nederland zijn er nog maar weinig beschikbaar, waardoor ze moeilijk te vinden zijn, en vaak zijn deze automaten ook nog vervoerderafhankelijk. Pape stelt tevens dat ook aan thuisleveringen problemen zitten. Consumenten weten niet precies wanneer het pakketje wordt geleverd en worden nog steeds meerdere pakketten niet in één keer geleverd.
Waarom?
Daarom stelt Pape de vraag waarom er nog zoveel problemen in de last-mile zijn? Volgens haar spelen de webwinkels daarbij ene grote rol: “Er zijn een paar koplopers die het geweldig doen als het gaat om snelheid en flexibiliteit van de levering. Maar niet alle webwinkels willen altijd meer afleveropties en snellere leveringen. Want aan elke levering hangt een prijskaartje en consumenten betalen hier niet graag voor. Hierdoor komen vaak alle logistieke kosten op het bordje van de webwinkel te liggen, en worden niet alle innovaties direct breed omarmd in de markt,” klinkt het.
Ook de vervoerders krijgen ervan langs. “De vervoerdersmarkt is erg monopolistisch. Eigenlijk hebben we maar twee partijen die in staat zijn om pakketleveringen van de grootste webwinkels af te handelen.” In Nederland zijn dat PostNL (met het grootste marktaandeel) en DHL. Volgens Pape zorgt het feit dat deze vervoerders erg groot zijn ervoor dat ze betrouwbaar kunnen leveren, maar ook dat hun omvang innovatie remt. Daarnaast werken vervoerders amper samen, waardoor veel ontwikkelingen vervoerderspecifiek zijn.
Wensen
Daar stelt Pape dat Thuiswinkel.org wil dat de pakketkluizen en -wanden voor alle vervoerders toegankelijk zouden zijn: dat het afhalen van pakketten mogelijk moet zijn op locaties die goed (gratis) bereikbaar zijn met de auto; en dat de vervoerders streven naar het vergroten van de trefkans met consument aan de deur.
Toch erkent ze dat er in Nederland grote stappen zijn gemaakt in de snelheid en flexibiliteit van thuisleveringen (avondleveringen, same day-bezorging, e.d.m.). “Dit is mede te danken aan de hoge consumentenverwachtingen.” Ze verwacht een opkomst van meer centrale pakjesautomaten die niet vervoerderafhankelijk zijn. Thuis belevering zal een groot onderdeel van de last-mile blijven, maar mogelijk zal dit efficiënter kunnen via een persoonlijke ‘pakketbox’ (al zijn nog erg veel barrières te overwinnen). Tevens verwacht ze dat prijsdifferentiatie in de toekomst gebruikelijker wordt. Gratis bezorging zal dan nog wel bestaan, maar alleen tegen bepaalde voorwaarden. Tot slot verwacht Pape dat de logistieke wensen maar tot een bepaalde hoogte generiek zullen zijn. Iedere webwinkel zal op basis van zijn propositie en doelgroep een keuze maken voor de wijze van afleveren, stelt ze.