De Europese Commissie overweegt om webwinkels te verplichten hun producten of diensten te verkopen aan àlle Europeanen, onafgezien van de lidstaat waarin ze wonen. Dat is niet naar de zin van Ecommerce Europe omdat een dergelijke verplichting veel risico’s inhoudt en onwerkbaar is. Secretaris-general Marlene ten Ham benadrukte dat opnieuw tijdens een debat op de CeBIT-beurs in Hannover eerder deze week.

Het standpunt van Ecommerce Europe, de Europese koepel van nationale organisaties die de onlinehandel vertegenwoordigen, werd onlangs in een ‘position paper’ bekend gemaakt. Heel kort samengevat komt het hierop neer dat de webhandelaars willen dat hun fundamenteel recht op economische en contractuele vrijheid erkend wordt. En dat houdt de vrijheid in om te kunnen beslissen of zij hun producten al dan niet in een bepaald land willen verkopen en/of leveren.

Verbod of beperking

Volgens eurocommissaris Andrus Ansip (Digitale Eenheidsmarkt) hinderen ‘geoblocking’ en andere geografische drempels de e-commerce, en meer bepaalde ‘cross-border’ verkoop. Verbruikers kunnen hierdoor niet volledig genieten van de voordelen van onlinehandel, stelt hij. Uit een enquête die vorig jaar is gehouden, blijkt immers dat meer dan 50% van de online retailers niet (willen) verkopen in andere lidstaten.

In het kader van haar ‘Digital Single Market’-strategie overweegt de Europese Commissie daarom om geoblocking te verbieden of althans fors te beperken. In september 2015 is een openbare bevraging gedaan en op basis van de resultaten ervan moet een richtlijnvoorstel uitgewerkt worden. Dat wordt in de loop van mei 2016 verwacht. Dat is de reden waarom het debat ineens zeer actueel wordt.

Het verbod op geoblocking is helemaal niet naar de zin van Ecommerce Europe, zo staat in het position paper. “De webwinkels moeten het recht hebben om niet overal deze producten en diensten te leveren. De Europese beleidsmakers moeten rekening houden met de effecten die een dergelijke regel zou hebben. Niet alle webwinkels zijn immers aanwezig op alle markten. De consument moet kunnen aanvaarden dat bepaalde producten alleen geleverd worden binnen het geografisch gebied dat de verkoper aangeeft. Indien de EU het zou verplichten om in alle lidstaten te leveren, dan zou dat niet alleen nonsens zijn, maar ook onredelijk,” zegt de vereniging.

Daarom zegt de koepel dat in het licht van het huidige debat over ‘geoblocking’, de Europese wetgever bewust moet zijn dat de webhandelaars moeten kunnen genieten van een economische en contractuele vrijheid. “Dit betekent ook dat een bedrijf vrij moet kunnen beslissen om niet te verkopen of niet te leveren aan verbruikers in een andere lidstaat, of een andere prijs te hanteren voor hetzelfde product dat online wordt aangeboden,” stelt Marlene ten Ham, secretaris-generaal van Ecommerce Europe.

Niet noodzakelijk discriminatie

“De beleidsmakers moeten ook rekening houden dat differentiatie van verbruikers op basis van locatie niet noodzakelijk een discriminatie inhoudt. Het hanteren van verschillende prijzen of voorwaarden is bijvoorbeeld wel toegestaan door artikel 20.2 van de Dienstenrichtlijn, dat zegt dat deze differentiatie mag bestaan wanneer objectieve criteria dit verschil rechtvaardigen.” aldus ten Ham. Objectieve criteria zijn bijvoorbeeld verschillende wettelijke kaders of frauderisico’s gelinkt aan online betalingen.

Ook zegt ten Ham dat websites in staat moeten zijn om de consumenten te verwijzen naar een site in de moedertaal of met de juiste valuta. “Ecommerce Europe ziet dit als personalisatie en niet als discriminatie,” klinkt het.

Rechtszekerheid

Wel erkent de vereniging het principe dat men geen beperkingen mag opleggen aan verbruikers die goederen of diensten online willen kopen, wanneer de verkoper geen gegronde redenen heeft om dat te doen.

Daarom vraagt Ecommerce Europe de beleidsmakers – in nauwe samenwerking met de sector van de e-commerce – duidelijke richtsnoeren zou uitwerken, waarin een aantal parktijken zouden worden beschreven die steeds toegestaan en gerechtvaardigd zijn. “Dit zou meer rechtszekerheid creëren voor de online handelaars en zo de groei van grensoverschrijdende e-commerce stimuleren,” zegt de vereniging nog.