Amazon wil het komende anderhalf jaar liefst 100.000 jobs in de Verenigde Staten creëren, zo heeft de Amerikaanse online-gigant onlangs aangekondigd. Die aanwervingen zijn nodig omdat het bedrijf nog steeds aan een razend tempo blijft groeien. Volgens de gezaghebbende website MarketWatch heeft dit verhaal een donkere keerzijde. De impact van deze groei zal destructief zijn: miljoenen jobs zijn in de retail bedreigd.

Volgens MarketWatch heeft Amazon de wijze waarop de Amerikaan consumeert drastisch veranderd. Voor tal van producten, van boeken tot luiers, verplaatst de Amerikaanse consument zich niet meer naar een winkel of een shopping centrum, maar bestelt hij of zij online. Daarbij worden nu in bepaalde gevallen tot 50% van die bestellingen geplaatst bij Amazon. De verkoop in shopping centra en ‘malls’ groeide in de VS de laatste jaren nog steeds, maar een ritme dat duidelijk lager is dan de stijging van de online-verkoop. Eind vorig jaar was zelfs sprake van een lichte daling van de verkoop in de fysieke winkels.

Grootwarenhuizen

De concurrentie van de online verkopers – en vooral van Amazon – is moordend voor een aantal sectoren van de traditionele retail. Vooral de grootwarenhuizen lijden eronder. In die sector alleen zijn er 250.000 jobs verloren gegaan (14% van het totaal). Maar ook kleding- en elektronicawinkels beginnen ook te bloeden.

Niet zozeer de e-commerce als dusdanig wordt als schuldige aangeduid, maar vooral Amazon. Diens aandeel in de totale online-verkoop in de VS is gegroeid va, 10% vijf jaar geleden tot… 40% tijdens de kerstperiode van 2016. Volgens MarketWatch zal dat marktaandeel nog blijven groeien, omdat Amazon zich nu zeer agressief richt op een aantal andere sectoren, zoals de kruidenierswaren, de voeding en de levering van bereide maaltijden.

Agressieve praktijken

Die toenemende grip van Amazon op de onlineverkoop en diens agressieve commerciële praktijken worden steeds meer als een bedreiging ervaren. In de retail waren er eind 2016 16,5 miljoen Amerikanen tewerk gesteld. Samen met de 11,4 miljoen werknemers in de restaurantsector, zijn dat één op de vijf werknemers in de VS; evenveel als in de verwerkende industrie.

Volgens MarketWatch staan 12 miljoen jobs in de retail in rechtstreekse concurrentie met Amazon, waarvan iets meer dan de helft in winkels zoals men die in shopping centra en ‘malls’ vindt. Dat zijn zogenaamde GATO-winkels (General merchandise, Apparel and Accessories, Furniture and Other sales). Vorig jaar daalde de omzet in die sector met 0,6%, terwijl die in de rest van de retail met 4% steeg.

Ook de online-verkoop groeide – met ca. 14% - waarbij Amazon het leeuwendeel van die groei opeiste. Aan dit groeiritme zal die binnen vijf jaar een jaaromzet boeken van 500 miljard dollar, stelt MarketWatch. Grote ketens zoals Macy’s, Gap, Best Buy of Barnes & Noble kunnen daar weinig tegen kunnen. En nu Amazon zich ook op de kruidenierswaren stort, wordt nu ook WalMart bedreigd.

Minder mensen nodig

Voor de jobs in Amerika is dat een ramp, zegt de marktobservator. Want om voor 100 dollar aan producten te verkopen, heeft Amazon de helft minder mensen nodig dan bijvoorbeeld Macy’s. Meer nog: door een intensievere robotisering heeft Amazon steeds minder mensen nodig om eenzelfde omzet te realiseren.

Daarom stelt MarketWatch de vraag: zou Amazon in de VS uiteindelijk meer jobs kunnen vernietigen dan China dat deed voor de maakindustrie (2 miljoen jobs in de VS)? Het antwoord is: meer dan waarschijnlijk. “Indien Amazon een markaandeel van 40% in de GAFO-sector kan veroveren – wat waarschijnlijk is – zullen liefst 1,5 miljoen jobs in de fysieke winkels verloren gaan. Als men daarbij de jobs telt die andere sectoren zullen verdwijnen (kruidenierszaken en supermarkten, drogisterijen, magazijnen, distributiediensten, en dergelijke), dan gaat het om veel meer dan 2 miljoen jobs”, oordeelt MarketWatch.

Er zal wel een groot verschil zijn met de jobs die aan China zijn verloren: die waren geconcentreerd in een aantal regionale clusters. “In de retail zullen jobs verdwijnen in elke stad, gemeente of dorp”, luidt de weinig opbeurende conclusie.